Paris Konferansı: Suriye'de Uluslararası İşbirliğinin Geleceği
Paris'te gerçekleşen Uluslararası Suriye Konferansı, Suriye'de barışçıl ve kapsayıcı bir geçiş süreci için bölgesel ve uluslararası aktörler arasında koordinasyon sağlanmasını hedefliyor. Konferansa, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nuri Salık katılarak detayları kaleme aldı.
8 Aralık Devrimi ve Suriye'nin Geleceği
Muhalif grupların 8 Aralık 2024'te Beşşar Esed rejimini devirmesinin ardından, uluslararası kamuoyu Suriye'nin geleceğine yoğunlaştı. 13 yıl süren iç savaş sonrası yıkımın telafi edilmesi, istikrarlı bir siyasi yapının kurulması ve Suriye'nin terörden arındırılması gibi konular, gündemde öncelikli olmaya devam ediyor. Bu bağlamda, Türkiye’nin de yer aldığı bir dizi toplantı düzenlendi. İlk toplantı 14 Aralık 2024'te Ürdün'ün Akabe kentinde, ikincisi ise 12 Ocak 2025'te Riyad'da gerçekleştirildi.
Konferansın İçeriği ve Önemli Noktalar
Paris'te düzenlenen üçüncü toplantıda, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ilk kez Avrupa Birliği'ne (AB) ziyarette bulundu. Türkiye’yi ise Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz temsil etti. Bu konferans, ABD’nin yeni yönetiminin Suriye konulu ilk toplantısı olması açısından önemlidir. Ancak, ABD’nin düşük düzeyde katılım sağlaması dikkat çekti.
Konferansta, Suriye'de barışçıl ve kapsayıcı bir geçiş süreci için koordinasyon sağlanması, insani yardımların ulaştırılması ve Suriye'nin egemenliğinin korunması gibi konular ele alındı. Suriye ekonomisinin yeniden inşası ile ilgili kaynak tahsis etme konusu ise ertelendi.
Batının Suriye'deki Rolü
8 Aralık'tan sonra düzenlenen toplantıların Suriye'nin geleceğine katkı sunma şansı, Batılı ülkelerin kendi çıkarlarını ön plana çıkarmalarıyla sınırlı görünüyor. Fransa, Trump yönetiminin Suriye'den çekilmesinin ve yardımları azaltma kararının ardından inisiyatif alarak uluslararası toplum nezdinde yeni bir Suriye yönetimi oluşturma çabasında.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, PKK/YPG'nin Suriye ordusuna entegre edilmesi gerektiğini savunarak bunu uluslararası alanda tartışmaya açtı. Bu şekilde, Fransa’nın kendi stratejisini koruyacağı aşikar oldu. Uluslararası aktörlerin Esed rejimine uygulanan yaptırımların kaldırılması gibi adımlar atmamaları, geçiş sürecinin nasıl ilerleyeceği konusunda kuşku doğuruyor.
Türkiye'nin Önemi ve Rolle
Uluslararası işbirliğinin belirsizliğinde Türkiye, Suriye'deki geçiş sürecinin önemli bir aktörü konumundadır. Türkiye'nin söz sahibi olmadığı bir senaryonun hayata geçirilmesi zordur. PKK/YPG temsilcisinin konferansa katılamaması, Türkiye’nin bu konudaki güçlü duruşunun bir göstergesidir. Türkiye, Suriye’ye bölgesel açıdan sahiplenmelerini güçlendirerek geçiş sürecini desteklemeye devam etmelidir.
Not: Bu makalede yer alan görüşler yazarın kişisel düşüncelerini yansıtmaktadır ve Anadolu Ajansı’nın editoryal politikasını temsil etmemektedir.
