TCMB verileri: Özel sektörün yurt dışı kredi borcu — Temmuz 2025
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan Temmuz 2025 dönemine ilişkin verilere göre, özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, bir önceki ay sonuna kıyasla 2,5 milyar dolar artarak 199,3 milyar dolar seviyesine çıktı.
Genel görünüm
Toplam borçtaki artış, uzun ve kısa vadeli kalemlerde farklı dinamikler gösterdi. Veriler finansal kuruluşlar ile finansal olmayan kuruluşlar açısından ayrı ayrı değerlendirildiğinde sektörler arasında eğilim farklılıkları dikkat çekiyor.
Vadeye göre dağılım
Vadeye göre incelendiğinde, uzun vadeli kredi borcu bir önceki ay sonuna göre 2,1 milyar dolar artarak 188,6 milyar dolar olurken; kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) 400 milyon dolar artarak 10,8 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Sektör bazlı değişimler ise şöyle gerçekleşti: bir önceki ay sonuna göre finansal kuruluşların toplam borcu 3,2 milyar dolar artarken, finansal olmayan kuruluşların toplam borcu 700 milyon dolar azaldı. Uzun vadede finansal kuruluşların borçları 2,9 milyar dolar artarken, finansal olmayan kuruluşların uzun vadeli borçları 800 milyon dolar azalış gösterdi. Kısa vadede ise finansal kuruluşların borçları 300 milyon dolar, finansal olmayan kuruluşların borçları 100 milyon dolar arttı.
Döviz kompozisyonu
Döviz yapısına bakıldığında, uzun vadeli borçlarda doların ağırlığı öne çıkıyor. 188,6 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun %58,2'si dolar, %32,2'si avro, %2'si Türk lirası ve %7,6'sı diğer döviz cinslerinden oluşuyor. Kısa vadeli 10,8 milyar dolarlık borçta ise %30,7 dolar, %20,5 avro, %47,2 Türk lirası ve %1,6 diğer dövizler pay sahibi.
Bu dağılım, uzun vadede döviz cinsinden borçlanmanın özellikle dolar üzerinden sürdüğünü; kısa vadede ise TL'nin görece yüksek bir paya sahip olduğunu gösteriyor.
Bir yıla kadar olan vade dağılımı
Temmuz sonu itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcunun 1 yıla kadar olan vade dağılımı 59,4 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu tutarın 38,7 milyar doları bankalara, 15,8 milyar doları finansal olmayan kuruluşlara ve 4,9 milyar doları bankacılık dışı finansal kuruluşlara ait borçlardan oluştu.
TCMB verileri, borç stokunun vade, sektör ve döviz bileşenleri açısından ayrıntılı bir görünüm sunuyor; uzun vadeli dolar ağırlıklı borçlanma ile kısa vadede TL payının görece yüksek olması, borç yönetimi ve döviz riskine ilişkin dikkate alınması gereken unsurlar olarak öne çıkıyor.
