Nemrut'ta nanoteknolojiyle koruma: İlk etap tamamlandı
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Nemrut Dağı'nın doğu ve batı teraslarında yürütülen sağlamlaştırma çalışmalarının ilk aşamasının tamamlandığını açıkladı. Bakan Ersoy, çalışmaların 5 yıllık bir yol haritası çerçevesinde ilerleyeceğini ve antik eserlerin geleceğe aktarılması hedeflendiğini belirtti.
Yapılan müdahaleler ve uygulanan yöntemler
Bakan Ersoy'un paylaşımına göre, yürütülen ilk sağlamlaştırma çalışmalarıyla Antiochos ve Kartal başları ile Apollon heykeli yeniden bütünlüğüne kavuşturuldu. Doğu ve batı teraslarda uygulanan müdahalelerde taşların dokusunu güçlendirmek ve çatlakları kapatmak amacıyla nano kireç (nano taneli kalsiyum hidroksit) ve nano silikat (nano dağılımlı etil silikat) çözeltileri kullanıldı.
Açıklamada, kireçtaşı eserlerde mekanik ve biyolojik temizlik sonrası nano taneli kalsiyum hidroksit çözeltisi ile taşın bünyesinin güçlendirildiği, çatlak dolgu işlemlerinin ise hidrolik kireç bağlayıcı estetik harçla yapıldığı belirtildi. Kumtaşı eserlerde ise nano dağılımlı etil silikat çözeltisi ile sağlamlaştırma sağlanarak suyun taş içine işlemesinin engellendiği kaydedildi.
Saha çalışması ve zamanlama
Bakanlıktan verilen bilgiye göre ilk etap uygulamaları 7-27 Temmuz tarihleri arasında, 3 hafta süreyle yoğun müdahaleler şeklinde yürütüldü. Çalışmalara Adıyaman Müze Müdürlüğünden bir uzman ile 6 restoratör katıldı. Doğu terasında yer alan Apollon heykelinin başlık kısmındaki daha önce farklı gruplar tarafından yapıştırılmış ve ayrılmış parçalar bu kez kalıcı şekilde birleştirildi.
Süreç öncesi çalışmalar ve geleceğe yönelik adımlar
Bakan Ersoy paylaşımında, "Nemrut'un binlerce yıllık mirasını çağımızın en ileri teknikleriyle geleceğe taşıyoruz. Yürütülen ilk sağlamlaştırma çalışmalarıyla Antiochos ve Kartal başları ile Apollon heykeli yeniden bütünlüğüne kavuştu. Doğu ve batı teraslarında nanoteknolojiyle yapılan bu müdahaleler sayesinde taşların dokusu güçlendirildi, çatlaklar kapatıldı. Taşların dokusunu güçlendiren nano kireç ve nano silikat yöntemleri ilk kez Nemrut'ta kalıcı şekilde uygulanıyor ve bu yeni yöntem ilk kez Nemrut'un taşlarına nefes oldu." ifadelerine yer verdi ve emeği geçen ekipleri teşekkürle andı.
Değerlendirme: Koruma yaklaşımının önemi
Uygulanan nanoteknolojik çözümler, taş malzemenin iç yapısını güçlendirerek hem mekânsal bütünlüğün korunmasına hem de çevresel etkilere karşı direncin artırılmasına odaklanıyor. Bakanlığın iki yıllık ön hazırlık ve deneme sürecini tamamlayıp, kademeli bir beş yıllık planla ilerlemesi, koruma müdahalelerinin saha verisine dayandırılarak uygulandığını gösteriyor. Bu yaklaşım, Nemrut'un özgün yüzey özelliklerinin korunmasını hedefleyen kontrollü bir müdahale stratejisi olarak dikkat çekiyor.
Çalışmalar tamamlandığında, Bakanlığın açıklamasına göre Nemrut'un dev taş yüzleri hem geçmişin belgeleri hem de geleceğe taşınacak anıtlar olarak korunmaya devam edecek.
