Lahey'de UCM duruşması: Joseph Kony hakkında deliller mahkemeye sunuldu
Duruşma ve savcıların iddiaları
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcıları, Uganda'da Hristiyanlık temelli bir devlet kurma amacıyla faaliyet gösteren "Tanrı'nın Direniş Ordusu (LRA)"nun firari lideri Joseph Kony hakkındaki suçlamaları destekleyecek delilleri Lahey'deki mahkemeye sundu.
Mahkeme, Kony'nin yokluğunda gerçekleştirilen ilk duruşmada, lider hakkında yöneltilen 39 savaş ve insanlığa karşı suç iddiasını ele aldı. Suçlamalar arasında cinayet, tecavüz, adam kaçırma ve yağmalama gibi ağır suçlar bulunuyor.
UCM Savcısı Mame Mandiaye Niang açılış konuşmasında, "İnsanlığa karşı işlenen suçlardan dolayı Kuzey Uganda'nın sosyal ve kültürel dokusu paramparça oldu ve hala yeniden yapılanmaya çalışıyor." ifadesini kullandı ve mağdurların halen hem bedenen hem ruhen yaralı olduklarına dikkat çekti.
LRA'nın geçmişi ve bağlantılı davalar
LRA, 1980'lerin sonlarında hükümeti devirme amacıyla kurulmuş; Joseph Kony liderliğinde yaklaşık 20 yıl boyunca Uganda'nın kuzeyindeki bölgelerde askeri eylemler gerçekleştirmiştir. Örgüt, özellikle tecavüz, insan kaçırma ve kurbanların uzuvlarını kesme gibi vahşi saldırılarla tanınıyor.
Uganda ordusunun baskıları sonrası LRA üyeleri 2005'te Güney Sudan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Orta Afrika Cumhuriyeti'ne kaçmış ve bu ülkelerde sivillere yönelik saldırılar sürmüştür. Kony, 2005'ten beri UCM tarafından aranıyor; 2012'de işlediği suçlarla ilgili bir videonun yayılması davayı uluslararası kamuoyunun gündemine taşıdı.
LRA bağlantılı diğer davalarda da cezalar verildi. Örgütün eski isimlerinden Thomas Kwoyelo, 2009'da Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde yakalanmış ve Mart 2018'den itibaren yargılanmıştı. 25 Ekim 2024'te Uganda Yüksek Mahkemesi Kwoyelo'yu 44 suçtan dolayı 40 yıl hapis cezasına çarptırdı.
Benzer şekilde, LRA'nın önde gelen isimlerinden Dominic Ongwen, Lahey'deki UCM tarafından tecavüz, cinsel kölelik, çocuk kaçırma, işkence ve cinayet gibi suçlardan yargılanmış ve 25 yıl hapis cezasına mahkûm edilmişti.
UCM'deki dava süreci, Kony'nin henüz yakalanmamış olması nedeniyle ulusal ve uluslararası düzeyde yakından izleniyor; mahkeme sürecinin ilerleyişi ve mağdurların durumu, bölgenin toplumsal yeniden yapılanması açısından önem taşıyor.
