Küresel piyasalar Trump'ın tarifeleri ve Fed belirsizliğiyle negatif seyrediyor
Küresel piyasalarda risk iştahı, ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan yeni tarife düzenlemeleri ile ABD Merkez Bankası (Fed) faiz indirimine ilişkin belirsizliklerin etkisiyle zayıfladı.
Trump'ın yeni tarifeleri
Başkan Trump, 1 Ekim itibarıyla uygulanacak gümrük vergisi oranlarını duyurdu. Buna göre; markalı veya patentli ilaç ürünlerinde %100, mutfak ve banyo dolapları ve ilgili ürünlerde %50, döşemeli mobilyalarda %30 ve ağır kamyonlarda %25 tarife öngörüldü.
Tarifelerin enflasyon ve Fed üzerindeki etkileri
ABD'nin korumacı ticaret adımlarının enflasyon üzerindeki etkilerine ilişkin belirsizlik sürerken, söz konusu fiyat artışlarının kalıcı enflasyona dönüşme riski Fed'in politika kararlarını zorlaştırıyor. Banka politika alırken enflasyon ve istihdam göstergelerini yakından izliyor.
ABD makro verileri ve faiz beklentileri
Dün açıklanan verilere göre ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde güçlü tüketici harcamaları ve yatırımların etkisiyle yüzde 3,8 büyüyerek beklentilerin üzerinde performans gösterdi. İlk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 20 Eylül ile biten haftada 218 bine düştü.
Bu veriler sonrasında para piyasalarında Fed'in faiz indirim beklentileri zayıfladı. Bankanın ekim ayında 25 baz puan indirim yapma olasılığı %87, aralık toplantısında faiz indirim ihtimali ise %58 olarak fiyatlanıyor. Yatırımcılar ayrıca Fed'in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı Ağustos kişisel tüketim harcamaları verisini takip ediyor.
Fed yetkililerinin ayrışan görüşleri
Fed yetkilileri arasında para politikası konusunda farklı görüşler öne çıkıyor. Başkan Trump'ın atadığı Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran, merkez bankasının faizleri hızla düşürmemesi halinde ekonomiye zarar verme riski olduğuna dikkat çekti. Fed'in Denetimden Sorumlu Başkan Yardımcısı Michelle Bowman, iş gücü piyasasının beklenenden "daha kırılgan" olduğunu, enflasyonun ise hedefle uyumlu aralıkta bulunduğunu belirtti.
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, faizlerin daha da düşürülmesi gerektiğini ancak riskleri dengelemek için yavaş hareket edilmesinin uygun olacağını söyledi. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee tarife kaynaklı enflasyon endişelerini sürdürdüğünü ifade ederken, Kansas City Fed Başkanı Jeff Schmid yakın zamanda yeniden faiz indirimine gerek olmayabileceğine işaret etti.
Piyasa tepkileri
New York Borsası'nda dün S&P 500 %0,50, Nasdaq %0,50 ve Dow Jones %0,38 değer kaybetti. Endeks vadeli kontratlar yeni güne satıcılı başladı. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi gün içinde 5 baz puan yükselişle 4,20 seviyesini test ettikten sonra %4,18'den kapandı. Dolar endeksi dün %0,7 yükselişle 98,5 seviyesinden kapanırken, güne %0,2 düşüşle 98,4 seviyesinden başladı. Altının onsu yeni işlem gününde %0,1 düşüşle 3.745 dolardan işlem görüyor.
Avrupa'da gözler Lagarde'da
Avrupa borsalarında genel olarak negatif seyir öne çıktı. Yatırımcıların odağında bugün ECB Başkanı Christine Lagarde'ın Kopenhag'daki konuşması bulunuyor. Analistler Lagarde'ın vereceği sinyallerin piyasa yönü üzerinde etkili olabileceğini belirtiyor. Dün İngiltere'de FTSE 100 %0,39, İtalya'da FTSE MIB 30 %0,43, Almanya'da DAX 40 %0,56 ve Fransa'da CAC 40 %0,41 düştü. Avrupa'da vadeli kontratlar yeni güne hafif alıcılı başladı.
Asya piyasaları
Asya borsalarında Fed'in faiz indirim sürecine ilişkin belirsizlikler risk iştahını sınırladı. Japonya'da Tokyo TÜFE Eylül'de yıllık bazda %2,5 artış göstererek beklentilerin altında kaldı. Süper Tayfun Ragasa, Hong Kong ve Guangdong'da alarm durumuna yol açtı; bölgedeki uçuşlardan 1000'den fazlası iptal edildi, bazı tren seferleri durdu. Alarmın 11 saat sürmesinin ardından tayfun yön değiştirerek şehirden uzaklaştı. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 %0,6, Çin'de Şanghay bileşik %0,2, Hong Kong'da Hang Seng %0,5 ve Güney Kore'de Kospi %2,6 geriledi.
Türkiye piyasaları ve diplomasi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beyaz Saray'da Donald Trump ile Oval Ofis'te 2 saat 20 dakika süren bir görüşme gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran, görüşmenin samimi bir ortamda geçtiğini ve savunma sanayiinden ticarete, enerjiden bölgesel ve küresel konulara kadar çok sayıda meselede mesafe alındığını bildirdi.
Borsa İstanbul'da dün alış ağırlıklı seyirle BIST 100 endeksi günü %0,09 artışla 11.377,55 puandan tamamladı. VİOP'ta BIST 30 Ekim vadeli kontrat akşam seansında %0,3 değer kaybetti. Dolar/TL dün %0,1 artışla 41,4850den kapanırken, bankalararası piyasada açılışta önceki kapanışın %0,2 üzerinde 41,5670ten işlem görüyor. Analistler teknik açıdan BIST 100'de 11.400 ve 11.500 seviyelerini direnç, 11.300 ve 11.200 seviyelerini destek olarak takip ediyor.
Gün içinde takip edilecek veriler
Piyasalarda bugün izlenecek veri ve konuşmalar şöyle sıralanıyor:
12.30 — Avro Bölgesi: ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması
15.30 — ABD: Ağustos ayı kişisel gelirler ve harcamalar
15.30 — ABD: Ağustos ayı kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi (PCE)
17.00 — ABD: Eylül ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi
Yatırımcılar bu veriler ve merkez bankası yetkililerinin açıklamalarından gelecek sinyallere göre kısa vadeli pozisyonlarını yeniden değerlendiriyor.
