Kahramanmaraş’ta 75 yaşındaki usta geleneksel koç boynuzu bıçak üretimini sürdürüyor
Hasan Tandoğdu, 75 yaşında olmasına rağmen Merkez Dulkadiroğlu ilçesi Divanlı Mahallesindeki geçmişine bağlı kalarak, 60 yılı aşkın bir süredir babasından öğrendiği koç boynuzu bıçak üretimini tamamen el işçiliğiyle sürdürüyor. Usta, tarihi Kapalı Çarşı'daki dükkânında yerel müşteri kitlesine hitap ediyor ve geleneğin izlerini yaşatıyor.
Ustalık geçmişi
Mesleğe 15 yaşında başlayan Tandoğdu, yıllarca babası ve ağabeyleriyle çalıştıktan sonra kendi iş yerini kurdu. Bugün ise mesleği oğluyla birlikte sürdürüyor ve kentteki en köklü ustalardan biri olarak tanınıyor.
Hasan Tandoğdu mesleğe başlama sürecini ve yılları şu sözlerle anlatıyor: "Divanlı Mahallesi’nde bu işe babamla beraber 15 yaşında başladık. 15 yaşında başladık, babamla beraber bu işi öğrendik. Babam yaşlanınca tekrar gene gelip bu işe kendimiz el aldık abilerimle. Abilerimle 15-20 yılda beraber çalıştık. Daha sonra kendimize ayrı bir iş yeri açtık. Çocuklarımızla beraber bu işleri koç boynuzu işe devam ettik, devam ediyoruz".
Üretim süreci ve malzeme
Tandoğdu, üretimin tamamının el emeğine dayandığını vurguluyor. Kullanılan malzeme ve yöntemler hakkında şunları aktarıyor: "Şimdi yaptığımız işlerin hepsi el işi. Belli kemiği alıyoruz o kemiği bıçak haline getiriyoruz. Çeliği döverek ocakta döverek bu hale getiriyoruz. Koç modeli özel ağızları keskin el yapımı memlekette her kesin beğendi kullandığı cep bıçağıdır." Bu ifadeler, ustalığın hem malzeme seçimi hem de işçilik bakımından titizlik gerektirdiğini ortaya koyuyor.
Geleceğe aktarım ve ustalığın devamı
Tandoğdu, mesleği sürdürme kararlılığını ve nesilden nesile aktarma hedefini vurguluyor. Eğitim sistemi ve çıraklık ilişkilerindeki değişime değinerek şu değerlendirmeyi yapıyor: "Zorunlu eğitim çıktıktan sonra çocuklar 16-17 yaşına kadar okula gidiyor çırak gelmez oldu. Kendi kendimize yapıyoruz kendi kendimize çalışıyoruz. Eş-dost ve yeğenlerim, oğullarımızın gayretleri ile bu işleri yürütüyoruz."
Ustanın geleceğe ilişkin sözleri de geleneğe bağlılığını özetliyor: "60 yıl bu işin içine severek mesleğimizi yapıyoruz. Oğullarımıza bu işi tavsiye ediyoruz, çalışıyoruz. Bizden sonra oğullarımız bu işlere devam eder inşallah. Devam edeceklerine de eminiz. Çünkü onlar da bu işi severek yapıyorlar. Severek yaptığın meslek her zaman tatlı olur."
Hasan Tandoğdu'nun çalışmaları, yerel el sanatları ve zanaatkârlık geleneğinin korunması açısından önemli bir örnek teşkil ediyor; usta, yaşamı el verdiği sürece bu geleneği yaşatmayı sürdüreceğini belirtiyor.
KAHRAMANMARAŞ’TA 75 YAŞINDAKİ BIÇAK USTASI HASAN TANDOĞDU, 60 YILI AŞKIN SÜREDİR BABADAN ÖĞRENDİĞİ MESLEĞİ EL İŞÇİLİĞİYLE SÜRDÜRÜYOR. TARİHİ KAPALI ÇARŞI’DA ÜRETTİĞİ KOÇ BOYNUZU BIÇAKLAR İLGİ GÖRÜYOR
