İspir'de kışa uyum: gelincikler beyaza dönüyor
Erzurum’un İspir ilçesi Yedigöl Mahallesi’nde gözlemlenen gelincikler, bölgedeki doğal yaşam alanlarının ve yaban hayatı koşullarının bozulması nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Kışla birlikte tüylerinin rengini değiştirerek beyaza dönen bu hayvanlar, hem doğanın sağlık göstergesi hem de yerel ekosistemin önemli bir bileşeni olarak öne çıkıyor.
Mevsimsel renk değişimi
Yaz aylarında kahverengi olan gelinciklerin tüyleri, soğuyan hava ve kar örtüsüne uyum sağlayacak şekilde kışın beyaza dönüşüyor. Bu mevsimsel değişim, türün yaşam döngüsünde beklendik bir adaptasyon olarak kayda geçiyor ve bölge fotoğrafçıları ile doğa gözlemcilerinin ilgisini çekiyor.
Ekosistem ve türün işlevi
Gelincikler, keskin görme, işitme ve koku alma duyularına sahip olup kemirgen popülasyonlarını dengeleyerek tarımsal üretime ve doğal dengenin korunmasına dolaylı katkı sağlıyor. Bu özellikleri nedeniyle ekosistem ve biyolojik çeşitlilik açısından önemli bir rol üstleniyorlar.
Yerel gözlem ve insan-yaban hayatı gerilimi
Yedigöl Mahallesi’nde yaşayan profesyonel dağcı Bülent Erkan, yazın kahverengi olan ve kışın beyaza dönüşen gelinciği adeta elleriyle besliyor; bu tür bireysel gözlemler, yerel düzeyde türlere yönelik ilginin göstergesi. Öte yandan, Anadolu’nun bazı yörelerinde "sansar" veya "kar faresi" olarak anılan gelincikler, kümes hayvanlarına verdiği zarar nedeniyle çiftçiler tarafından sıkça tuzaklarla yakalanıyor. Bu durum, tür ile insanlar arasındaki gerilimi ve korunma gerekliliğini ortaya koyuyor.
Gözlemler, bölgedeki gelinciklerin korunması için yaşam alanı bütünlüğünün korunmasının ve insan-yaban hayatı çatışmalarının azaltılmasının önem taşıdığını gösteriyor.
BÖLGEDEKİ DOĞAL YAŞAM ALANLARININ VE YABAN HAYATI KOŞULLARININ BOZULMASINDAN DOLAYI YOK OLMA TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA KALAN GELİNCİKLER, KIŞLA BİRLİKTE RENK DEĞİŞTİRDİ.
