İklim değişikliğine dayanıklı yerli çim çeşitleri geliştiriliyor
ESMA KÜÇÜKŞAHİN - Erciyes Üniversitesi'nin (ERÜ) de yer aldığı Küresel İklim Değişikliğine Toleranslı Çim Çeşitleri Islahı Projesi kapsamında geliştirilen yerli çim çeşitlerinin ABD ve Avrupa'ya ihraç edilmesi hedefleniyor. Proje, TÜBİTAK 1004 Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı çerçevesinde desteklenen ve 55 proje içeren "Türkiye Tarımsal Üretiminde Küresel İklim Değişikliğine Uyumlu Sürdürülebilir Tarım Teknolojileri Platformu" kapsamında yürütülüyor.
Projenin kapsamı ve iş birlikleri
Proje, Akdeniz Üniversitesi'nden Prof. Dr. Songül Sever Mutlu liderliğinde yürütülüyor ve ERÜ arazilerinde farklı çim çeşitleri deneniyor. ERÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Pınar, Tarım ve Orman Bakanlığı araştırma enstitülerinin yanı sıra çeşitli üniversitelerin de projede yer aldığını belirtti.
Amaç ve teknik öncelikler
Prof. Dr. Hasan Pınar, çimin kent peyzajında en fazla su tüketen bitkilerden biri olduğuna dikkat çekerek, projenin amacını şöyle özetledi: kuraklığa toleranslı çim çeşitleri geliştirip daha az su kullanarak her zaman yeşil kalan çim alanları oluşturmak. Ayrıca son yıllarda artan iklim değişikliğinin su kaynaklarını yetersiz hale getirdiğini ve ani düşük sıcaklık tehditlerinin mevcut çeşitlerin aynı bölgede yetiştirilmesini güçleştirdiğini vurguladı.
Proje kapsamında 7 farklı bölgede geliştirilen çim çeşitleri deneniyor. Pınar, adaptasyon göz önünde bulundurulmadan farklı iklim bölgelerine aynı çeşidin önerilebildiğini; ancak Kayseri ile Antalya gibi bölgelerin iklim ve toprak koşullarının bu uygulamaya izin vermediğini belirtti.
Denemeler, tescil ve çeşit özellikleri
Proje sürecinde 3 çim çeşidi tescil ettirilmiş durumda. Pınar, bazı çeşitlerin basmaya dayanıklı, kramponlara mukavim ve hızlı toparlanabilen özelliklere sahip olduğunu, istenen kullanım yerine göre hızlı veya yavaş gelişen türlerin tercih edildiğini anlattı. Ayrıca haftada bir biçmeye uygun çeşitler yerine iki haftada bir biçmeye uygun çeşitler geliştirmenin işçilik ve maliyet avantajı sağlayacağını ifade etti.
Uygulama alanları ve ihracat hedefleri
Proje kapsamında golf ve futbol sahalarına yönelik özellikle Antalya gibi golf yoğunluğu olan bölgelerde denemeler yapılıyor. Pınar, "Golf sahalarında yerli çim çeşitlerinin geliştirilmesi amaçlanıyor" diyerek, uygun çeşitlerin birkaç testten sonra tescile sunulacağını belirtti. Projenin uzun vadeli hedefleri arasında ülkemizle sınırlı kalmayarak ABD ve Avrupa'ya, gerek tohum gerekse rulo çim ihracatı yapmak bulunuyor; İtalya gibi Avrupa ülkelerine örneklerin gönderilip orada tescil alındığında ihracatın mümkün olacağı ifade edildi.
Türkiye'de çimlerin büyük çoğunluğunun ithal edildiğine dikkat çeken Pınar, projenin Türkiye'nin ilk kapsamlı çim çalışması olması nedeniyle kısa sürede yaygın etki yaratmasını beklediklerini söyledi.
Erciyes Üniversitesinin (ERÜ) de yer aldığı "Küresel İklim Değişikliğine Toleranslı Çim Çeşitleri Islahı Projesi" kapsamında ERÜ'nün arazilerinde farklı yerli çim çeşitleri geliştiriliyor.
