Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından yayımlanan "İklim Değişikliği ve İnsan-Yaban Hayatı Çatışması" adlı rapor, iklim değişikliği neticesinde insan-yaban hayatı çatışmalarının arttığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu durumu bazı hayvan türlerinin popülasyonlarındaki artışla birlikte değerlendirmektedir.
Birleşmiş Milletler, insan-yaban hayatı çatışmasını, yaban hayvanlarının insan ihtiyaçlarına yönelik bir tehdit oluşturması durumu olarak tanımlamaktadır. Yapılan araştırmalar, iklim krizinin bu tür çatışmaları tetiklediğini göstermektedir.
Raporun Önemli Bulguları
WWF'nin raporunda, 2017’den 2024’e kadar 40’tan fazla ülkede gerçekleştirilen 3 bin 911 görüşmenin sonuçları yer alıyor. Katılımcıların %25'i, insan-yaban hayatı çatışmasındaki artışı gözlemlediğini belirtirken, Gabon'da bu oran %69, Namibya’da %67, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde %50, Zambiya’da %42 ve Zimbabve’de %39 olarak kaydedilmiştir.
Çatışmanın Temel Nedenleri
Rapora göre, kırsal topluluklar giderek sık kuraklık, sıcak hava dalgaları, sel ve toprak kaymaları gibi iklim olayları ile karşılaşmaktadır. Bu durum, insanların yeni yaşam stratejileri geliştirmesine yol açarken, çiftçiler koruma altındaki alanlardan odun toplayarak ya da su bulmak amacıyla bu bölgelere girerek yaban hayvanlarıyla daha sık karşılaşabiliyor.
Katılımcıların %79'u, çatışmaları artıran en önemli değişimlerin başında yağışlardaki düşüş olduğunu belirtirken, mevsimlerin kayması %69, kuraklık %64, sıcak hava dalgaları ise %57 oranında etkili gösterilmektedir. Bu durum, çiftliklerini başka bölgelere kaydıranların ve geçim kaynaklarını değiştirenlerin sayısını artırmaktadır.
Yaban Hayatındaki Değişimler
Yaban hayvanlarının besin kaynaklarının azalması ve bitki örtüsündeki gerileme, yaban hayatının kalitesini olumsuz etkilemektedir. Katılımcıların %30'u bitki örtüsündeki azalmanın yaban hayvanlarının yaşam alanlarını daralttığını ifade ederken, %25'i yaban hayvanlarının alışılmadık bölgelere yayılmaya başladıklarını belirtmiştir.
WWF Yaban Hayatı ve İklim Direnci Departmanı Kıdemli Direktörü Dr. Nikhil Advani, iklim değişikliğinin biyoçeşitliliğin merkezi bölgelerinde toplumu ve yaban hayatını nasıl etkilediğine dair farkındalık oluşturmanın önemine vurgu yapmaktadır. Advani, "Bu sorunları nasıl hafifletebileceğimizi düşünmeye başlamamız gerekiyor," diyerek çözüm odaklı projeler üzerinde çalıştıklarını ifade etmiştir.
Projeler ve Gelecek Hedefleri
WWF, su güvenliğinin artırılması, iklime duyarlı tarım uygulamaları ve geçim kaynaklarının çeşitlendirilmesi gibi alanlarda projeler geliştirmektedir. Namibya’da arıcılık, Madagaskar’da deniz yosunu yetiştiriciliği ve Butan’da tütsü işleme projeleri örnekler arasında yer alıyor.
Raporda, insan-yaban hayatı çatışmalarını azaltmaya yönelik uygulamaların da belirtildiği, Butan'da tarım arazilerinin çevrelenmesi ve Zimbabve'de keçi yetiştiriciliği yapan topluluklara yırtıcılara karşı korunma sağlamaları gibi çalışmalar ifade edilmiştir.
