II. Dünya Savaşı'nda Türklerin Kayıpları: Prof. Dr. Ali Satan'ın Değerlendirmesi
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Satan, Eskişehir Türk Ocakları'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin 1939-45 dönemindeki II. Dünya Savaşı'na fiilen katılmadığını; ancak savaşın doğrudan etkilerinin Türk dünyasında geniş yankılar uyandırdığını aktardı.
Sovyetler bünyesindeki Türk soyluların durumu ve kayıplar
Satan, Sovyet ordusunun yaklaşık %40'ının Türk soylu olduğunu; Sovyetlerin yaklaşık 6 milyon Türk'ü askere aldığı ve bu kitlenin içinde Özbek, Kırgız, Kazak, Türkmen, Azerbaycan Türkleri, Kafkasya ve Kırım Türklerinin bulunduğunu belirtti. Yapılan hesaplamalara göre bu 6 milyonun yaklaşık 4 milyonunun öldüğü veya kaybedildiği ifade edildi.
Konuşmada savaşta en çok kayıp veren ülkelerin sıralaması da paylaşıldı: Sovyetler yaklaşık 27 milyon, Çin yaklaşık 20 milyon, Almanya yaklaşık 12 milyon, Polonya yaklaşık 6 milyon ve Türk soylular ise yaklaşık 4,5 milyon kayıp verdi. Satan, ayrıca Japonya'nın mağlubiyetinin ardından yaşanan ölü sayısının Türk soylular açısından ağır etkileri bulunduğunu söyledi.
Esirlik, sürgün ve savaş sonrası baskılar
Prof. Dr. Ali Satan, Türkiye dışındaki Türklerin büyük bölümünün savaşta kendi rızaları dışında, özellikle Sovyetler tarafından askere alınıp ön cephelere gönderildiğini kaydetti. Savaşta ölenlerin yanı sıra esir düşenlerin de uzun yıllar süren sıkıntılarla karşılaştığı, esir kamplarındaki açlık, hastalık ve kötü şartların ağır sonuçlar doğurduğu belirtildi.
Satan, savaş sonrasında müttefiklerin talepleri doğrultusunda bazı esirlerin Sovyetlere teslim edilmesi, Stalin yönetiminin sürgün politikaları, esirlerin cezalandırılması ve parçalanmış ailelerin karşılaştığı baskıların etkilerinin 1990'lara kadar sürdüğünü vurguladı.
Akademik çalışma ve kamuoyu bilinci çağrısı
Konuşmasında daha fazla akademik çalışma yapılmasının gerekliliğine değinen Prof. Dr. Ali Satan, Türk Devletler Teşkilatı başta olmak üzere ilgili kurumların bu acıları gündeme taşımayı görev edinmesi gerektiğini söyledi. Özellikle sinema ve belgesel yapımların teşvik edilmesi ile bu trajedilerin kolektif hafızaya aktarılmasının önemine dikkat çekti.
Toplantı ve teşekkür
Toplantıya çok sayıda ilgi gösteren dinleyici katıldı. Sunum ve soru-cevap bölümünün ardından Eskişehir Türk Ocağı Başkanı Prof. Dr. Nedim Ünal, söz konusu çalışmanın Türk dünyasında milli bilinç ve hissiyatın uyanması ile gelecek nesillere aktarılması için bir başlangıç olmasını dileyerek Prof. Dr. Ali Satan'a şükran beratını takdim etti.
ESKİŞEHİR TÜRK OCAKLARINDA 2. DÜNYA SAVAŞINDA TÜRKLER KONUŞULDU. MARMARA ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ PROF. DR. ALİ SATAN,
