İdil'de Çığır ve Özbek köylerinde Gültepe Höyüğü 1’inci Derece Arkeolojik Sit Alanı İlan Edildi
Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Şırnak’ın İdil ilçesine bağlı Çığır köyü sınırlarında yer alan Gültepe höyüğünü 1’inci derece arkeolojik sit alanı olarak tescil etti.
Tescil sürecinin ayrıntıları
Süreç, Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün 30 Haziran 2025 tarihli yazısı ile başladı. Karar öncesinde İller Bankası, Karayolları, DSİ, Şırnak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü, İdil Belediyesi, Tarım ve Orman Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ile Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü gibi kurumların görüşleri alındı. Kurul uzmanlarının hazırladığı raporun değerlendirilmesi sonucu, Gültepe höyüğünün 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı" niteliklerini taşıdığı belirlendi.
Sınırlandırma ve tapu kayıtlarına ilişkin düzenleme
İdil ilçesine bağlı Çığır köyündeki tapulama harici alanlar ve özel mülkiyete ait 556 parsel ile Özbek köyündeki 61 parsel, 1’inci derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi. Söz konusu parsellerin tapu kayıtlarına "Bir kısmı I. Derece Arkeolojik Sit Alanıdır" şerhi işlenecek.
Koruma şartları ve yasaklar
Kurul kararına göre Gültepe höyüğünde yapılacak her türlü faaliyet sıkı koruma şartlarına tabi olacak. Kararda öne çıkan düzenlemeler şunlardır:
- Yapılaşma kesinlikle yasaklanacak; alanda yalnızca bilimsel kazılara izin verilecek.
- Yeni tarımsal alan açılması yasaklanacak; yalnızca sınırlı mevsimlik faaliyetlere izin verilecek.
- Toprak, taş veya maden alımı ile ağaçlandırma çalışmaları kesin olarak yasaklanacak.
İzinsiz kazılar ve idari işlemler
Kurul, höyükte daha önce yapılan izinsiz kazılarla ilgili olarak Müze Müdürlüğü tarafından başlatılan yasal soruşturmanın sürdüğünü belirtti ve ikinci bir soruşturmaya gerek olmadığıkendi toprağıyla kapatılması
Ayrıca, alanın kültürel miras niteliğinin korunması amacıyla gezi yolu, bilet gişesi veya bekçi kulübesi gibi düzenlemelerin yalnızca Koruma Kurulu izniyle yapılabileceği ifade edildi.
Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu alınan bu karar ile Gültepe höyüğünün bölgenin tarihî ve arkeolojik değerlerini koruma altına almış oldu.
MARDİN KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU, ŞIRNAK’IN İDİL İLÇESİNE BAĞLI ÇIĞIR KÖYÜ SINIRLARINDA YER ALAN GÜLTEPE HÖYÜĞÜNÜ 1’İNCİ DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANI OLARAK TESCİL ETTİ.