İngiltere Deniz Ticaret Örgütü'nün (UKMTO) verilerine göre, İran ile İsrail arasında geçen hafta sağlanan ateşkesin ardından Hürmüz Boğazı'ndaki ticari gemi trafiğinde artış gözlemlenmekte, ham petrol ve petrol ürünü taşıma maliyetleri ise önemli ölçüde düşmektedir.
Küresel ticaret açısından kritik bir konuma sahip olan Hürmüz Boğazı, 12 günlük bir çatışma sürecinin ardından dikkatlerin odağı haline gelmişti. İran'ın Boğaz'ı kapatabileceği endişeleri, petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ticaretinin aksama ihtimalini gündeme getirmiş, bu da fiyatların ve taşıma maliyetlerinin yükselmesine sebep olmuştu.
24 Haziran'da ilan edilen ateşkes sonrası, Hürmüz Boğazı'ndaki geçişler ile ilgili kaygılar azalmış ve ticari gemi trafiği normale dönmüştür. UKMTO, 23-29 Haziran haftasında Boğaz'dan 885 geminin geçiş yaptığını belirtirken, bu sayı 16-22 Haziran haftasındaki geçişlerden %4 daha fazladır.
Çatışmalar öncesi, 8-15 Haziran haftasında Hürmüz Boğazı'ndan 900'ün üzerinde gemi geçti. MarineTraffic'e göre de, çatışma sürecinde Hürmüz Boğazı'ndaki ticari gemi trafiği devam etmiş, ateşkes sonrası ise geçişlerde bir artış kaydedilmiştir.
Ateşkesin ilan edildiği gün olan 24 Haziran'da, ticari gemi sayısı günlük 110'a ulaşmıştır. Çatışma döneminde ise Hürmüz Boğazı'na geçişler %14 düşerek 85 gemiye kadar inmişti.
Öte yandan, petrol taşıma maliyetleri de çatışma sürecinde dikkate değer bir artış göstermiştir. Özellikle mevcut koşullarda, Orta Doğu-Çin ve Orta Doğu-Japonya hattındaki taşıma maliyetleri yükselmiştir. Londra Menkul Kıymetler Borsası’ndan alınan 'LSEG Shipping Insights' verilerine göre, Orta Doğu'dan Çin'e giden VLCC'ler için referans navlunlar, ateşkes öncesi 24 Haziran’da 90 Worldscale puanı aşmışken, 30 Haziran itibarıyla 50 WorldScale puana gerilemiştir. Bu durum, maliyetlerin ateşkes öncesine göre %44.5 düştüğünü göstermektedir.
Orta Doğu'dan Japonya'ya rafine petrol ürünü taşıyan LR2 tankerler için referans navlunlar ise 12 Haziran'daki 116.84 Worldscale puandan, ateşkes öncesinde 230 Worldscale puana çıkmışken, ateşkesin devreye girmesiyle birlikte 30 Haziran'da 140 Worldscale puan seviyesine gerilemiştir. Bu da %39'luk bir düşüşü temsil etmektedir.
Hürmüz Boğazı'ndaki taşıma maliyetleri hâlâ çatışma öncesi seviyelerin üzerinde olsa da, analistler piyasanın risk odaklı yapıdan arz-talep dinamiklerine geçiş yaptığını ve navlun fiyatlarında düşüş potansiyeli olduğunu belirtmektedir.
