Hollanda Polisi, Palantir Yazılımını Yıllarca Gizli Kullandı
De Volkskrant gazetesinin haberine göre, Hollanda polisi 2012'den en az 2019'a kadar ABD merkezli Palantir şirketinin tartışmalı yapay zeka destekli veri analizi yazılımını gizlice kullandı. Kullanım bilgileri, Açık Hükümet Yasası kapsamında elde edilen belgelerle ortaya çıktı.
Kullanımın ortaya çıkışı ve süre
Haberde, polisin uzun yıllar boyunca Palantir platformlarından faydalandığı ve bu durumun yetkili makamlar tarafından açıklanmadığı belirtildi. Elde edilen belgelere göre, polis 2019'a kadar Palantir'in veri platformları için çeşitli sözleşmeler imzaladı.
Satın alma süreci ve yetkililerin rolü
Belgelerde, yazılımın gizlice satın alınmasında 2011'de polis genel müdürü olarak görev yapan ve o dönemde geçici hükümetin Başbakanı olan Dick Schoof'un rol oynadığı iddia ediliyor. Haberde Schoof'un emniyet genel müdürü olarak Palantir ile anlaşmayı ve ilgili Gizlilik ve Güvenlik Beyanı'nı imzaladığı; 2015'te görevi devralan halefinin de anlaşmayı sürdürdüğü aktarıldı.
Belgeler büyük ölçüde sansürlü
Söz konusu haber dosyası, 2012–2019 dönemine ait 20 belgeden oluşuyor ve bunların yüzde 99'dan fazlası sansürlenmiş durumda. Okunabilen kısımlardan, polisin Palantir ürünleriyle sözleşmeler yaptığı ve bu çözümlere erişim sağladığı anlaşılabiliyor.
Raffinaderij projesi ve ilgili kurumlar
Habere göre Palantir'in gizli satın alınması, polisin Raffinaderij adlı soruşturma projesi kapsamında gerçekleştirildi. Daha sonra Hollanda Savcılığı ve Terörle Mücadele ve Güvenlik Ulusal Koordinatörlüğü (NCTV) de sürece dahil oldu. Adalet ve Güvenlik Bakanı David van Weel, Meclis sorularına verdiği yanıtta Palantir'in Raffinaderij Projesi kapsamında hâlâ kullanıldığını doğruladı ve devam eden soruşturmalarda bunun "yüksek zarar riski" taşıdığını kabul etti.
Palantir'in yetenekleri ve tartışma
Haberde Palantir'in, gelişmiş yapay zeka yazılımı olarak tanımlanmamakla birlikte, çok farklı veri türlerini birleştirme yeteneği vurgulanıyor. Sistem; çevrim içi iletişim kayıtları, DNA profilleri, parmak izleri, finansal işlemler, seyahat kayıtları, kişi irtibat listeleri ve güvenlik kamerası görüntüleri gibi çok sayıda veri kaynağını analiz edebiliyor.
Palantir, kuruluşundan bu yana bazı çevrelerde tartışmalı görülüyor. Haberde New York Times'ın şirketi "veri devriminin kötü karakteri" olarak nitelendirdiği ve kurucuları arasında Trump destekçisi milyarder Peter Thiel'in bulunduğuna dikkat çekildi.
De Volkskrant'ın haberleri ve Açık Hükümet Yasası kapsamında yayınlanan belgeler, Hollanda'daki kullanımın yıllarca gizli tutulduğunu ve yetkililerin konu hakkında bilgi vermeyi reddettiğini ortaya koyuyor.