Dava ertelendi
Güney Sudan'da görevden uzaklaştırılan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Riek Machar ile birlikte yargılanan 8 sanığın 'vatana ihanet' ve 'terörizm' gibi suçlamalarla açılan davası, özel mahkemenin kararıyla 1 Ekim'e ertelendi.
Mahkeme oturumu
Başkent Juba'da kurulan Özel Mahkeme, Hakim James Alala başkanlığında toplandı. Mahkemede Machar ve diğer 7 sanık hazır bulundu.
Savunma ve savcılığın argümanları
Savunma heyeti, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı pozisyonunun anayasal dokunulmazlığa sahip olduğunu ve bu dokunulmazlığın yalnızca parlamentonun üçte iki çoğunluğuyla kaldırılabileceğini ileri sürdü; bu nedenle davanın durdurulmasını talep etti. Mahkeme bu talebi reddetti.
Savcılık ise davanın uluslararası suçlar kapsamına girmediğini, iç hukuk çerçevesinde değerlendirildiğini ve tamamen ulusal mahkemelerin yargı yetkisinde olduğunu savundu. Ayrıca, Geçici Anayasa'nın 103. Maddesi uyarınca yalnızca görevdeki cumhurbaşkanının tam dokunulmazlığa sahip olduğunu; cumhurbaşkanı yardımcılarının bu korumadan yararlanmadığını belirtti.
Hakim Alala, mahkemenin Güney Sudan yasaları uyarınca davayı yargılama konusunda tam yetkiye sahip olduğuna hükmetti ve savcılığın delillerini sunabilmesi için duruşmayı 1 Ekim'e erteledi.
Gerginliğin kaynağı: Nasir saldırısı
Olayların başlangıcı olarak gösterilen gelişmede, çoğunluğu Nuer kabilesinden oluşan ve Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı muhalifi Riek Machar ile bağlantılı olduğu belirtilen 'Beyaz Ordu' adlı milis güç, Şubat ayında ülkenin kuzeyindeki Yukarı Nil eyaletine bağlı Nasir şehrine saldırmıştı.
Bu saldırıyı takiben, Machar liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Ordusu-Muhalefet (SPLM-IO)'den bazı general ve bakanlar gözaltına alındı; ardından 26 Mart'ta Machar ev hapsine alındı.
11 Eylül'de ise Machar'ın da aralarında bulunduğu 21 şüphelinin 'vatana ihanet, terör ve insanlığa karşı suçlar' gibi çeşitli suçlamalarla yargılanacağı açıklandı ve Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit, Machar'ı görevden uzaklaştırdı.
Arka plan: Güney Sudan'ın siyasi tarihi
Güney Sudan, 2011'de yapılan referandumla Sudan'dan ayrılarak bağımsızlığını kazandı ve dünyanın en genç ülkesi konumunda. Ülke, Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit'in 16 Aralık 2013'te yardımcısı Riek Machar'ı 'darbe teşebbüsü' iddiasıyla görevden almasının ardından iç savaşa sürüklenmişti.
Uzun yıllar süren çatışmaların ardından taraflar 2018 ve 2022'de barış anlaşmaları imzaladı; Machar da anlaşma sonrasında görevine geri dönmüştü. Ancak kamu düzeni ve güvenlik konusunda kalıcı iyileşme sağlanamadı ve farklı kabileler ile gruplar arasında zaman zaman şiddet olayları yaşanmaya devam ediyor.
Önemli: Metindeki özel isimler, tarihler ve sayısal veriler orijinal haberdeki şekilde korunmuştur.