Güney Sudan’da İç Savaş Tehlikesi Beliriyor
AHMED SATTİ - Dünyanın en genç ülkesi olan Güney Sudan, son günlerde artan siyasi ve askeri gerginliklerle birlikte iç savaşa sürüklenme tehlikesiyle karşı karşıya kalmış durumda. Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit liderliğindeki hükümet ile yardımcısı Riek Machar arasında süregelen çatışmalar, bölgedeki huzursuzlukları derinleştiriyor.
Bağımsızlık ve Süregelen İstikrarsızlık
Güney Sudan, 2011 yılında Sudan'dan ayrılarak bağımsızlığını kazanmıştı. Ancak, petrol zengini bu ülke, ayrıldıktan sonra istikrara kavuşamadı ve 2013 yılında iç savaş başladı. Cumhurbaşkanı Salva Kiir ile Riek Machar arasındaki gerilim, 2018’de imzalanan barış anlaşmasıyla azalmış olsa da, gerginlikler ve çatışmalar devam etti.
Gerginliklerin Sebepleri
Ülkede, Mayardit'in mensubu olduğu Dinka etnik grubu ile Machar’ın mensubu olduğu Nuer etnik grubu arasındaki çatışmalar sıklıkla baş göstermekte. 2022 yılında yapılan bir başka barış anlaşmasıyla kısmi bir istikrar sağlanmaya çalışılsa da 2023'te komşu Sudan'da patlak veren savaşın etkisi, Güney Sudan’ın petrol ihraçında kesintilere yol açtı.
BM'nin Tahliye ve Yaralar
Birleşmiş Milletler (BM) Güney Sudan Misyonu (UNMISS), 7 Mart'ta bazı askeri yetkilileri tahliye etmek üzere gönderdiği helikopterin düşmesi sonucu bir personelini kaybetti. Bu olay, ülkedeki istikrarın ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Cumhurbaşkanı'nın Sükunet Çağrısı
Cumhurbaşkanı Mayardit, bu kıtanın tekrar savaşa sürüklenmemesi için halkına sükunet çağrısında bulundu. Ancak, ABD'nin acil olmayan personelini tahliye etme çağrısı ve BM'nin artan şiddetlerin barış anlaşmasını tehdit ettiğine dair uyarıları, durumu daha da karmaşık hale getiriyor.
Uzmanlardan Değerlendirmeler
Türkiye'nin eski Juba Büyükelçisi Hasan Sevilir Aşan, Güney Sudan'daki askeri ve siyasi gerginliklerin bölgesel istikrarı tehdit ettiğine dikkat çekerek, bu tür huzursuzlukların sıklıkla silahlı çatışmalara dönüştüğünü belirtti. Aşan, kabileler arası çekişmelerin, iktidar ve ekonomik paylaşım gibi sorunların merkezinde yattığını vurguladı.
Uluslararası Toplumun Dikkatsizliği
Aşan, uluslararası toplumun ilgisinin genellikle kıtlık, salgın hastalık ve iç savaş gibi olumsuz durumlarla sınırlı olduğunu ifade ederken, Güney Sudan’ın şu anki durumu için daha proaktif bir yaklaşım gerektiğinin altını çizdi. Dış müdahalelerin yanı sıra iç çekişmelerin Güney Sudan için ciddi bir tehdit oluşturduğunu da sözlerine ekledi.
