Güney Kore Anayasa Mahkemesi'nden Azil Kararı
Güney Kore'de Anayasa Mahkemesi, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'ün, 3 Aralık 2024'te ilan ettiği sıkıyönetimin anayasaya aykırı olduğuna hükmederek, Yoon'un görevden azline karar verdi.
Yonhap haber ajansının bildirdiğine göre, Anayasa Mahkemesi Vekil Başyargıcı Moon Hyung-bae, mahkemenin kararını bugün açıkladı. Mahkeme, Yoon’un sıkıyönetim ilanının anayasada belirtilen “ulusal kriz” koşulunu karşılamadığını belirtti. Bu sebeple sıkıyönetimin anayasaya aykırı olduğuna hükmedildi.
Yasal İhlaller ve Müdahale
Mahkeme, Yoon'un sıkıyönetim ilanının ardından, kararın reddedilmesini önlemek için Ulusal Meclise asker yollayarak kanunları ihlal ettiğini vurguladı. Vekil Başyargıç Moon, "Müdafinin (Yoon) kanunları ihlalinin sonuçlarının ağırlığı ve anayasal düzene olumsuz etkileri göz önüne alındığında, onu görevden alarak anayasayı korumanın sağlayacağı fayda, bir devlet başkanının görevden almanın sebep olacağı ulusal kayıplardan katbekat fazladır," ifadesini kullandı.
Böylece Anayasa Mahkemesi, Ulusal Meclisin azil istemini kabul ederek Yoon'un sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınmasını onayladı.
Seçim Süreci Başlıyor
Azil kararı sonrası Yoon derhal görevden alınırken, ülke 60 gün içinde devlet başkanlığı için seçim yapacak. Halkın Gücü Partisi (PPP), Yoon'u devlet başkanlığına aday göstermişti ve kararı "saygıyla kabul ettiklerini" bildirdi. Ana muhalefetteki Demokratik Parti (DP) ise kararı "halkın zaferi" olarak nitelendirdi.
Sıkıyönetim İlanı ve Yasal Süreçler
Yoon, 3 Aralık 2024 gecesi, "muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı" gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmişti; ancak meclisin yaptığı oylama ile bu karar kaldırılmıştı. 14 Aralık 2024 tarihinde yapılan oylamada Yoon’un azli talep edilmişti. Anayasa Mahkemesi, azil istemini onayladıktan sonra Yoon, 2017 yılında azledilen eski Devlet Başkanı Park Geun-hye’den sonra, bu şekilde görevden alınan ikinci devlet başkanı oldu.
Yasal Sürecin Gereklilikleri
Güney Kore'de devlet başkanının görevden alınması için Ulusal Meclis'e sunulan azil önergesinin, meclisin üçte ikisi tarafından onaylanması gerekiyor. Diğer siyasilerin azli içinse salt çoğunluk yeterli. Anayasa Mahkemesi, azil sürecine ilişkin kanıtları değerlendirirken, yargılama süreci içinde 6 ay içinde karar vermek zorundadır. Kararın onayı için 9 yargıçtan 6’sının onayı gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi, Yoon’un azil sürecini tamamlayarak, görevden almanın gerekliliğini ortaya koymuştur.
