DOLAR
34,68 0%
EURO
36,73 0%
ALTIN
2.960,57 0%
BITCOIN
3.363.265,28 -0,02%

Gök Bilimciler, Evrenin İlk Dönemlerinden Gelen Süper Kütleli Kara Delik LID-568'i Keşfetti

NASA'nın James Webb Teleskobu ile keşfedilen LID-568, teorik sınırın 40 katı madde yutuyor. Bu buluş, kara deliklerin oluşumuna dair yeni ipuçları sunuyor.

Yayın Tarihi: 05.11.2024 14:20
Güncelleme Tarihi: 05.11.2024 14:20

Gök Bilimciler, Evrenin İlk Dönemlerinden Gelen Süper Kütleli Kara Delik LID-568'i Keşfetti

Evrenin Serüveninde Yeni Bir Keşif

Gök bilimciler, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ve Chandra X-ışını Gözlemevi verileri kullanarak, evrenin ilk dönemlerinde oluşmuş olan ve bir galaksinin merkezinde yer alan süper kütleli kara delik LID-568'i keşfetti.

Büyük Patlama'dan 1,5 Milyar Yıl Sonra

Bu keşif, Büyük Patlama'dan sadece 1,5 milyar yıl sonra, teorik limitin 40 katı oranında madde tüketen bir kara deliğin varlığını gözler önüne serdi. Araştırma, LID-568'in, süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları sunduğunu vurguladı.

Veri Analizi ve İlk Bulgular

Hyewon Suh liderliğindeki ekip, Chandra X-ışını Gözlemevi'nden 4,016 X-ışını kaynağını inceleyerek, JWST verilerini kullanarak LID-568'i detaylı bir şekilde gözlemledi. JWST'nin kızılötesi spektrometresi (NIRSpec) sayesinde, güçlü gaz çıkışları ve yüksek parlaklık seviyeleri tespit edildi.

Beslenme Sürecinin Gizemi

Ekibin gözlemleri, LID-568'in tek bir hızlı birikim dönemi boyunca kütlesel büyüme yaşadığını gösterdi. Suh, LID-568'in, Eddington Limiti'nin 40 katı oranında madde yuttuğunu belirtti. Bu bulgu, süper kütleli kara deliklerin evrenin ilk yıldızlarının ölümü veya gaz bulutlarının çökmesiyle oluştuğu teorilerini destekliyor.

Güçlü Gaz Çıkışlarının Rolü

Julian Scharwachter, LID-568'in güçlü gaz çıkışlarının, aşırı birikimin ürettiği yüksek enerjiyi tahliye etmekte olduğuna ve kara deliğin kararsız hale gelmesini engellediğine dikkat çekti. Bu durum, Eddington Limiti'nin aşılabileceğini gösteriyor.

Sonuç ve Yayın

Bu önemli keşif, evrenin erken dönemlerine ışık tutmakta ve kara deliklerin oluşum süreçleri hakkında yeni bilgiler sunmaktadır. Araştırmanın detayları, Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.