Uzmanlara göre, gece boyunca bu dönemler arasında geçiş yaparken zaman zaman uyanmak normaldir. Bu fizyolojik bir uyanmadır ve genellikle kısa sürer. Kişi çoğunlukla uyanmış olduğunu hatırlamaz ve tekrar uykuya dalar. Ancak bazı durumlarda, gece uyanmaları sıklaşır, uzun sürer ve uykuya dalmak zorlaşır. Bu da uyku kalitesini bozar ve gündüz yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, halsizlik, baş ağrısı, sinirlilik gibi sorunlara yol açar. Peki gece uykularımız neden bölünür? Bunun önüne nasıl geçeriz? Haberimizin devamında…
GECE SIK SIK UYANMANIN NEDENLERİ NELERDİR?
Gece sık sık uyanmanın birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında fiziksel, psikolojik, çevresel ve yaşamsal faktörler sayılabilir. İşte gece sık uyanmanın bilinmeyen nedenleri...
Yatağın konforsuzluğu: Konforsuz ve bedeni rahatsız eden aşırı sert veya aşırı yumuşak yataklar; kişinin kas ve iskelet sistemini bozarak, sık uyanma nedeni olabilir.
Farklı bir yerde uyumak: Alışkın olduğunuz yer dışında farklı bir ortamda, gürültülü ya da aşırı sessiz bir ortamda uyumak sık uyanmanıza sebep olabilir. Ancak kişi belirli bir süre sonra bu rahatsız edici nedenleri duymaz ve çoğunlukla uyanmaz. Örneğin demiryoluna, havaalanına ya da anayola yakın evlerde uyumak.
Fazla yemek yedikten sonra uyumak: Ağır ve fazla yemek ya da geç saatte yenilen yemekten hemen sonra uyumak, kişinin gece uyanmasına neden olabilir. Mide ve bağırsakların çalışması, reflü, gaz, şişkinlik gibi sorunlar uykuyu bölüp rahatsız edebilir.
Çok sıcak: Aşırı sıcak havalar veya kışın çok sıcak bir ortamda uyumak uykunuzu bozabilir. Genelde sabaha karşı saat 3.00 gibi vücut kendi sıcaklığını düşürerek enerji harcamasını azaltmaya çalışır. Ancak ortam fazla sıcaksa kişi uyanır.
Huzursuz bacak sendromu: Bazen ilaçlar nedeniyle bazen ise nedensiz ortaya çıkan huzursuz bacak sendromunda, kişi bacağını rahatsız ve huzursuz hisseder ve bu nedenle sık uyanır. Bacaklarda karıncalanma, yanma, ağrı, kaşıntı gibi belirtiler görülebilir.
Jet lag durumu: Uzun uçak seyahatleri sonucunda kişinin gece gündüz kavramı karışabilir. Özellikle saat farkının çok olduğu ülkelere gidişte kişi birkaç gün oranın saatine göre değil, geldiği ülkenin saatine göre uyanır.
Uyku apnesi: Burun ya da ağız solunumunun 10-40 saniye durmasıdır. Ancak karın kası hareketleri devam eder ve hasta nefes alıyormuş gibi görünür. Kişi gecede 300 kez bu durumu yaşayabilir. Bu durum da sık uyanmaya neden olabilir. Uyku apnesi, kalp krizi, inme, yüksek tansiyon, diyabet gibi ciddi hastalıkların riskini artırır.
Kan şekerinin düşmesi: Kullanılan ilaçlar ya da şeker hastalığı nedeniyle gece uykuda kan şekeri düşebilir. Bu da sık uyanma sebebi olabilir.
Bedensel hastalıklar: Romatizmal hastalıklar, ortopedik sorunlar, burun tıkanıklığı, ağrılar da sık uyanmaya neden olabilir.
Gebelik: Gebelik döneminde sırt üstü yatıldığında hem kan dolaşımı hem de bebeğin basısı uykuda sık uyanmaya sebeptir.
Stres: Stresli dönemlerde sık uyanma çokça görülür. Ertesi gün stresimizin yüksek olacağı herhangi bir problem var ise uyku kalitemiz bozulur. Sınav, iş görüşmesi, iş yerinde tartışmalı ortam, eşle çatışma bunlardan bir kaçıdır.
Ruhsal hastalıklar: Hemen hemen tüm ruhsal bozukluklarda, özellikle; depresyon, panik bozukluk, endişe bozukluğu gece sık uyanma ve dinlenememe yakınması çoktur.
Gece nöbeti, ya da gece vardiyası olan işlerde çalışmak: Kişinin uyku döngüsünü bozabilecek çalışma koşulları, vardiya olmayan dönemlerde de kişiyi gece uyandırabilir.
Alkol, kafein, nikotin gibi uyarıcı maddeler: Bu maddelerin gece yatmadan önce tüketilmesi, uykuya dalışı zorlaştırabilir ve gece uyanmalarına neden olabilir. Alkol, başta uykuya dalışı kolaylaştırsa da uykunun derinliğini azaltır ve sık uyanmaya yol açar.
İdrar kaçırma korkusu: Çocuklarda ve yaşlılarda görülebilen idrar kaçırma korkusu, gece uyanmaya ve tuvalete gitmeye sebep olabilir. Bu da uykunun bölünmesine ve kalitesinin düşmesine neden olur.
Menopoz: Kadınlarda menopoz döneminde hormon değişiklikleri, ateş basması, terleme, sinirlilik uyku bölünmesine neden olabiliyor.
GECE UYKUSUNU İYİLEŞTİRMEK İÇİN NE YAPMALIYIM?
Herkes gece rahat bir uyku çekmek ister. Sabah dinç uyanabilmemiz için tabii ki bu şarttır. Peki uyku kalitemizi arttırmak için neler gerekli? Öncelikle bu kaliteyi arttırmak için yapmamız gereken kendimize bir uyku ritüeli oluşturmaktır. Düzenli uyku saatleri uyku kalitemizde mutlaka farklılık yaratır.
Yine yatmadan önce rahatlatıcı aktivitelerde bulunmak örneğin kitap okumak ya da meditasyon yapmak bu aşamada iyileştirici bir etkiye sahiptir. Bunlara ek olarak yiyecek ve içecekler de bize yardımcı olur. Mesela yatmadan önce ılık süt, vişne suyu içmek, elma, kayısı, badem gibi gıdalar da güzel bir uyku çekmemizde yardımcı olabilir. Bu yöntemlerin yanı sıra, uyku kalitenizi arttırmak için egzersiz yapmak, stresten uzak durmak, uyku apnesi gibi uyku bozukluklarını tedavi ettirmek de önemlidir. Uykusuzluk sorununuz devam ederse, bir doktora başvurmanızı öneririm.
