Fitch Ratings: Tüketici harcamaları yılın ilk yarısında keskin şekilde yavaşladı
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, yayımladığı ABD Tüketici Sağlığı Monitörü raporuna ilişkin değerlendirmede, 2025'in ilk yarısında tüketici harcamalarının iş gücü piyasasının zayıflaması ve gümrük vergilerinin enflasyonu artırmasının etkisiyle keskin şekilde yavaşladığını bildirdi.
Büyüme verileri ve çeyreksel değişimler
Fitch açıklamasında, tüketici harcamalarının 2024'ün üçüncü çeyreğinde %3,7 ve dördüncü çeyreğinde %4,0 artmasına karşın, 2025'in birinci çeyreğinde %0,5 ve ikinci çeyreğinde %1,4 seviyelerine gerilediği kaydedildi. Raporda, hizmet sektörü harcamalarının yılın ilk çeyreğinde %0,6 ve ikinci çeyreğinde %1,1 arttığı; dayanıklı tüketim malları harcamalarının ise 2025'in ilk çeyreğinde yıllık %3,7 gerilediği vurgulandı.
Ticaret politikası, gümrük vergileri ve piyasa etkileri
Açıklamada, ticaret politikasındaki belirsizlik ve artan gümrük vergilerinin enflasyonist baskıyı yükselttiği, bunun da mallara yönelik harcamalarda dalgalanmaya yol açtığı belirtildi. Ayrıca, gümrük vergisi endişelerinin hisse senedi piyasasındaki performansı zayıflattığı ve tüketici net varlığının 2025'in ilk çeyreğinde %0,9 düştüğü ifade edildi.
Tüketici güveni ve iş gücü piyasası
Fitch, tüketici güveninin Aralık 2024'ten Nisan 2025'e kadar gerilediğini, Mayıs ayında kısmi toparlanma görüldüğünü kaydetti. Ancak rapor tüketici güvenindeki bu toparlanmanın soğuyan iş gücü piyasası nedeniyle sınırlı kalabileceğine dikkat çekti; iş gücündeki zayıflamanın hanehalkı gelirlerini kısıtlayarak harcamaları baskılayabileceği vurgulandı.
Gelecek görünüm ve Fitch'in beklentisi
Fitch, tüketici harcamalarının 2025-2026 döneminde ortalama %1,8 büyüme göstereceğini öngördü; bu rakam 2024'teki %2,8 büyümeye kıyasla anlamlı bir düşüşü yansıtıyor. Raporda yer alan değerlendirmede Olu Sonola, "Tarifeyle ilgili maliyetlerin mallara yansıtılması enflasyonist baskıyı artırdıkça, ekonomi bu yılın ilerleyen dönemlerinde stagflasyonist bir döneme girebilir. Yüksek fiyatların ilk olarak mal kategorilerini etkileyeceği ve tatil sezonu öncesinde tüketici harcamalarını zayıflatacağı tahmin ediliyor." ifadelerini kullandı.
Değerlendirme: Fitch raporu, iş gücü piyasasındaki soğuma, gümrük vergilerinin enflasyon üzerindeki etkisi ve hisse senedi piyasasındaki dalgalanmanın birleşik etkisinin hanehalkı gelirleri, net varlıklar ve dolayısıyla tüketici harcamaları üzerinde belirgin baskı oluşturduğunu gösteriyor. Bu dinamikler, önümüzdeki dönemde tüketici talebinin toparlanmasını sınırlayabilir ve ekonomik büyüme görünümünü etkileyebilir.
