Erzurum'da kadın girişimci devlet desteğiyle kurduğu tesiste üretimi büyüttü
Tesisin kuruluşu ve destek süreci
Erzurum'un Pasinler ilçesinde yaşayan 3 çocuk annesi Nurcan Aktaş, ticaret yapan eşine destek olmak amacıyla kültür mantarı üretimine yatırım yaptı. Yaklaşık 2,5 yıl önce mantar ve kompost yetiştiriciliği projesi hazırlayıp, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun (TKDK) yürüttüğü ve Türkiye-AB ortak finansmanlı IPARD programına başvurdu.
Başvurusu kabul edilen Aktaş, sağlanan yaklaşık 170 bin avro hibe desteğiyle Pasinler'in Çöğender Mahallesi'nde 7 dönümlük arazi üzerine, 4 bin metrekare kapalı alanı olan 12 odalı ve 15 tonluk ranza sistemli bir mantar ve kompost tesisi kurdu.
Tesis yapısı, istihdam ve üretim kapasitesi
Tesis; alet, ekipman ve kompost üretim altyapısıyla donatıldı. İşletme, biri gıda mühendisi olmak üzere 10 kişiye iş imkanı sağlıyor. Aktaş ve ailesinin katkısıyla işletmede yoğun üretim yapılıyor; işletme yetkilileri üretimin 45 günde yaklaşık 75 ton mantara ulaştığını, aylık üretim kapasitelerinin de yaklaşık 75 ton olduğunu bildiriyor.
İşletme ayrıca kompost üretimi için haftalık 60 ton kapasiteli bir fabrikaya sahip; talebe göre bu kapasitenin 120 tona çıkarılabileceği belirtiliyor. Ürünler Doğu Anadolu illerine, yerel ve ulusal marketlere ulaştırılıyor.
Hedefler ve bölgesel pazar
Aktaş, işletmeyi büyüterek daha fazla kadına istihdam sağlamayı ve pazar ağını genişleterek ihracata yönelmeyi hedefliyor. Eşinin pazar ağını sağlaması ve ailenin tesiste aktif rol alması üretim sürecinin sürekliliğini sağlıyor. İşletme temsilcileri Gürcistan ve diğer komşu ülkelerden talep olduğunu da aktarıyor.
TKDK'nın rolü ve kırsal kalkınma perspektifi
TKDK Erzurum İl Koordinatörü Mustafa Kılıç, IPARD programı kapsamında verilen hibe fonlarının kırsal kalkınmayı desteklemeyi amaçladığını vurguladı. Kılıç, Aktaş'ın aldığı desteğin yüzde 65 hibe oranına ek olarak tesis için yaptığı harcamaların tamamının vergi muafiyeti kapsamında olduğunu belirtti. Kurum, kadın çiftçilerin kırsalda kalkınmanın itici gücü olduğuna inandığını ifade etti.
Değerlendirme
Nurcan Aktaş örneği, devlet ve AB ortak finansmanı ile sağlanan hibe programlarının kırsal alanda kadın girişimciliğini, istihdamı ve üretim kapasitesini nasıl güçlendirebildiğine dair somut bir vaka sunuyor. 170 bin avro civarında destekle kurulan modern tesis, hem yerel pazara düzenli arz sağlıyor hem de bölgesel ihracat potansiyeli taşıyor. Hedeflenen kapasite artışı ve kadın istihdamının güçlendirilmesi, kırsal kalkınma politikalarının yerel etkisini gösteren önemli göstergeler arasında yer alıyor.
Not: Haberde yer alan üretim ve kapasite verileri haber kaynaklarından aktarılan rakamlar olup metindeki özel isimler, tarihler ve sayısal bilgiler korunmuştur.
Erzurum'un Pasinler ilçesinde devlet desteğiyle tesis kuran 3 çocuk annesi Nurcan Aktaş, istihdam ettiği 10 kişi ile mantar üretiyor.