Ziyaretin amacı ve programı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 11-12 Eylül tarihlerinde çalışma ziyareti için İtalya’ya gidecek. Ziyaret çerçevesinde Fidan’ın, İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani ile bir araya gelmesi ve Istituto Affari Internazionali adlı düşünce kuruluşunda konuşma yapması planlanıyor.
Görüşmelerde öne çıkması beklenen gündem maddeleri
Yetkililer, görüşmelerde iki ülke arasındaki ilişkilerin önemine vurgu yapılacağını ve karşılıklı üst düzey ziyaretlerin ilişkilere katkısına dikkat çekileceğini belirtiyor. Fidan’ın, ikili ticaret hacmi hedefi olan 40 milyar dolar hedefine ulaşılabilmesi için işbirliği alanlarının korunarak çeşitlendirilmesi gerektiğini dile getirmesi bekleniyor.
Görüşmelerde ayrıca Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin önemli bir unsuru olarak Gümrük Birliğinin güncellenmesinin önemi vurgulanacak. Akdeniz’de enerji güvenliği ve bağlantısallık alanlarındaki işbirliği olanakları, uluslararası hukuka uygun hareket edilmesinin gerekliliği çerçevesinde görüşülecek.
Düzensiz göçle mücadele, savunma sanayisi işbirliğinin sürdürülmesi ve bilim, teknoloji ve yenilikçilik alanlarında ortak çalışmaların önemi de toplantının gündeminde olacak. Ayrıca Türkiye-AB ilişkilerinin güncel konuları ve NATO kapsamındaki işbirliği ele alınacak, Libya’da barış ve istikrarın sağlanmasına yönelik görüş alışverişi yapılması öngörülüyor.
Bölgesel konular ve insanî boyut
Resmi açıklamalara göre Fidan’ın görüşmelerinde Gazze meselesine dair, soykırım iddialarına ilişkin olarak İsrail üzerindeki baskının artırılması gerektiği ve bunun için uluslararası toplumun ortak çaba göstermesinin zorunlu olduğu yönündeki vurgunun yer alması bekleniyor. Ayrıca Suriye, Ukrayna, İran ve Afrika başta olmak üzere bölgesel ve küresel gelişmeler ele alınacak.
İkili ilişkilerin mevcut durumu
Türkiye ve İtalya arasındaki diplomatik ilişkiler 1856 yılında kurulmuş olup, ilişkiler 2007 yılından bu yana stratejik ortaklık seviyesinde yürütülüyor. İkili ticaret hacmi 2024 yılında 32,2 milyar dolar olarak kaydedildi. İtalya, Türkiye’nin dünyada en çok ihracat yaptığı beşinci, Avrupa Birliği içinde ise ikinci ülke konumunda.
Nisan ayında Roma’da düzenlenen 4. Türkiye-İtalya Hükümetlerarası Zirvesi’nde ikili ticaret hacmi hedefi 40 milyar dolar olarak belirlenmişti. Savunma sanayisi iki ülke arasında güçlenen işbirliğinin önemli bir alanını oluşturuyor; bu yıl Mart ayında Baykar ile İtalyan Leonardo şirketi arasında insansız hava sistemleri teknolojileri alanında bir ortaklık anlaşması imzalandı ve Haziran ayında Baykar’ın Piaggio Aerospace satın alma süreci tamamlandı. Ayrıca Türkiye’nin Eurofighter Typhoon tedarikine ilişkin İtalya ile temasları sürüyor.
Enerji alanında İtalya, Türkiye’nin önemli ortakları arasında yer alıyor. Güney Gaz Koridoru kapsamında, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) üzerinden akan doğal gazın Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) aracılığıyla 2020 sonu itibarıyla İtalya’ya taşınmasına başlanmıştı.
Sosyal ve ekonomik bağlantılar
İtalya’da yaşayan yaklaşık 50 bin Türk vatandaşı, ülkenin ekonomi, eğitim, kültür ve sanat hayatına katkı sunuyor. Turizm de iki ülke ilişkilerinde önemli bir yer tutuyor; 2024 yılında İtalya’dan Türkiye’yi ziyaret eden turist sayısı 719 bin 668 olarak kaydedildi.
Son temaslar
İki Bakan en son 14-15 Mayıs tarihlerinde Antalya’da düzenlenen NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı kapsamında bir araya gelmişti. Ayrıca 29 Nisan tarihinde Roma’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni başkanlıklarında 4. Hükümetlerarası Zirve düzenlenmiş; 1 Ağustos tarihinde ise İstanbul’da Türkiye-İtalya-Libya Üçlü Liderler Zirvesi gerçekleştirilmişti.
