Dünyada en yüksek kiralar: Deutsche Bank verileri açıklandı
EMİRHAN YILMAZ / UĞUR ASLANHAN - AA muhabirinin Deutsche Bank'ın araştırmasından derlediği verilere göre, dünya genelinde büyük şehirlerde aylık ortalama konut kiraları son yıllarda belirgin biçimde arttı. Rekor düzeydeki konut fiyatları ve uzaktan çalışma eğilimleri kira dinamiklerini yeniden şekillendirirken, sınırlı arz birçok bölgede kiracıları zorluyor.
Başlıca bulgular
Araştırmaya göre dünya genelinde en yüksek ortalama kira New York'ta aylık 4.143 dolar ile kaydedildi; bu kentte ortalama kiralar son 5 yılda %22 arttı. İkinci sırada Boston yer alıyor; aylık ortalama kira 3.394 dolar ve son 5 yıldaki artış %25. Üçüncü sıradaki San Francisco'da ortalama kira 3.332 dolar ve geçtiğimiz 5 yılda artış %1 düzeyinde.
Listenin dördüncüsü Singapur aylık ortalama 3.167 dolar ile öne çıkarken, bu kent son 5 yılda kira artışında %55 ile lider durumda. Diğer öne çıkan veriler şöyle:
Londra: 2.985 dolar, %39 artış. Zürih: 2.720 dolar, %35 artış. Los Angeles: 2.613 dolar, %17 artış. Dubai: 2.401 dolar, %54 artış. Dublin: 2.378 dolar, %26 artış. Amsterdam: 2.358 dolar, %32 artış.
Listenin devamında Chicago 2.344 dolar (%25), Cenevre 2.330 dolar (%20) olarak yer aldı. İlginç biçimde, aylık ortalama 2.202 dolar ile 13. sıradaki Hong Kong, son 5 yılda ortalama kiranın %3 düşerek tek gerileyen kent oldu.
Diğer sıralamalar: Sydney 2.164 dolar (%23), Lüksemburg 2.086 dolar (%23), Kopenhag 2.021 dolar (%32), Vancouver Adası 1.994 dolar (%34). Son üç sırada ise Toronto 1.807 dolar (%14), Münih 1.759 dolar (%23) ve Oslo 1.689 dolar (%28) yer aldı.
Kiralardaki yükselişin nedenleri
Gayrimenkul Hizmet İhracatçıları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve uluslararası gayrimenkul uzmanı Bayram Tekçe, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, listede yer alan şehirlerde kiraların yüksek olmasının genellikle satış fiyatlarının da yüksek olmasından kaynaklandığını vurguladı. Tekçe'ye göre talep arttığında yatırımcılar 'yatırımın geri dönüş süresi' beklentisiyle satış fiyatlarını yükseltebiliyor; kira getirisi cazip kentler yatırımcılar için daha çekici hale geliyor.
Tekçe, kiralardaki yükselişin diğer nedenlerini şöyle sıraladı: 'Küreselleşme ve iş gücünün şehir merkezine göçü ile beyaz yakalı çalışanların şehir merkezlerini tercih etmesi, finans, teknoloji ve medya merkezlerinde hem yerel hem uluslararası talebi artırıyor. Turizm yoğunluğu ve otel arzının yetersiz kalması, Airbnb gibi platformların konutları gelir modeline dönüştürmesi arzı daraltıyor. İmar ve arazi sınırlılıkları da fiyat ve kiraları yukarı çekiyor.'
Tekçe ayrıca turizm potansiyeli yüksek şehirlerin listede üst sıralarda yer aldığını, ekonomik gelişmişlik ve alım gücünün de etkili olduğunu belirtti: 'Londra gibi merkezler bu yüzden öne çıkıyor; Oslo tam bir turizm şehri olsaydı sıralamada daha yüksek olurdu.'
Gelir düzeyi ve kira ilişkisinde değerlendirme
Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman ise araştırmada ilk 20'ye giren şehirlerin şaşırtmadığını ifade ederek, 'Kira düzeyleri gelir düzeyiyle bağlantılıdır. Kişi başına düşen gelirin yüksek olduğu kentlerde kiralar da yüksek oluyor' dedi. Büyükduman, Türkiye içinde de illere göre gelir düzeyi arttıkça kira bedellerinin yükseldiğini vurguladı.
Sonuç: Deutsche Bank verileri, küresel metropollerde kira baskısının birden fazla dinamikle beslendiğini ve şehirlerin ekonomik, turistik ve altyapısal özelliklerinin kira seviyelerini belirlemede belirleyici olduğunu gösteriyor. Özellikle arz kısıtları ve uluslararası yatırım talebi, ilerleyen dönemde de kira seviyelerini etkileyen başlıca faktörler olarak öne çıkıyor.
