Demirci’nin 120 yıllık okul binası 'Demirci Halı Merkezi'ne dönüştürülüyor
Manisa’nın Demirci ilçesinde, Osmanlı döneminde 1905 yılında inşa edilen ve uzun yıllar Abdurrahman Şerefbey İlkokulu olarak hizmet veren tarihi yapı, kapsamlı onarımın ardından halı müzesi ve halı dokuma deneyimleme atölyesine dönüştürülüyor. Proje, ilçenin köklü el dokuma geleneğini koruma ve tanıtma amacı taşıyor.
Projenin kapsamı ve finansmanı
Demirci Belediyesi tarafından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2025 yılı Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) kapsamında hazırlanan proje, Demirci Kaymakamlığı ile Manisa İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ortaklığında destek almaya hak kazandı. Proje, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı onayıyla Zafer Kalkınma Ajansı koordinasyonunda yürütülecek.
Projenin bütçesi 4 milyon 607 bin TL olup, Demirci Belediyesi eş finansman sağlayacak. Tarihi binada yapılacak bakım ve onarımların ardından mekan "Demirci Halı Merkezi" olarak hizmet verecek.
Merkezde yer alacak birimler
Tarihi binanın 348 metrekarelik kapalı alanında; karşılama ve el sanatları satış merkezi odası, kültürel sergi odası, showroom odası ve halı dokuma deneyimleme atölyesi yer alacak. Merkez, dokuma atölyesi, deneyimleme alanı ve showroom bölümleriyle hem üretim hem tanıtım işlevi görecek.
Eğitim, üretim ve istihdam hedefleri
Proje ile Demirci’nin el dokuma halıcılık geleneğinin gelecek nesillere aktarılması ve korunması amaçlanıyor. Merkezde, özellikle kadınlara yönelik halı dokuma ve yöresel halı deseni çizimi eğitimleri verilecek. Eğitimlerin ardından kadınların el halısı dokuyarak ekonomik kazanç elde etmeleri, üretime ve istihdama katkı sağlamaları hedefleniyor.
Ayrıca proje kapsamında Demirci Halısı’nın tarihçesini ve kültürel değerini anlatan profesyonel bir tanıtım filmi hazırlanacak ve merkez bünyesinde kurulacak Yöresel El Sanatları Satış Merkezi ile kadınların el emeği ürünlerini sergileyip satabilecekleri stantlar oluşturulacak.
Demirci halıcılığının önemi
Demirci el dokuma halıcılığı, Ayasofya, Selimiye, Sultan Ahmet Camileri, Sivas Divriği Ulu Cami ve Japonya Tokyo Camii gibi mabetlerin halılarını dokuyarak döşemiş; ürünleri Amerika, Almanya ve Uzak Doğu pazarlarına gönderilmiştir. İlçe, el dokuma ve cami halıcılığında tarihi bir merkez konumundadır.
Yerel tanıklıklar
Demirci Belediye Başkanı Erkan Kara projeyi değerlendirirken şunları söyledi: "Eski Abdurrahman Şeref Bey İlkokulu tarihi bir yapımız. Yaklaşık 120 yıllık bir geçmişi var. Osmanlı Devleti eseri. Yapmış olduğumuz proje ile proje paydaşlarımız Manisa Valiliği YİKOP, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Belediyemiz ile beraber önümüzdeki günlerde geçmişten geleceğe Demirci Halıcılığı ile müze haline dönüştürüyoruz. Bu müzede dokuma atölyesi, eski tarihi halılarımız sergilenecek. Demirci cami ve otel halıcığında önemli bir merkez. Bu proje SOGEP destekli bir proje. Yaklaşık 5 milyon değerinde bir yatırım olacak. Çok özel mabetlerin halılarını dokuyan bir ilçe olmamıza rağmen sergileyecek bir yerimiz yoktu. Ayasofya, Selimiye camileri gibi tarihi mabetlerin halıları ilçemizde dokundu. Amacımız şehrimize gelen misafirlerimize bu müzede Demirci Halısını her yönüyle tanıtacak ve istihdam oluşturmayı hedefliyoruz"
Fotoğrafçı Ali Özkahraman ise, "1969-1974 yılları arasında Abdurrahman Şeref Bey İlkokulunda okudum. 1969 ve 1970 depremlerinde binanın 2. katı zarar gördü. Burası atıl vaziyette dururken üzülüyorduk. Burada fotoğraflar çekiyordum doğal plato olarak kullanıyordum. Şimdi el sanatları ve halıcılık müzesi olması için adım atıldı. İnsanlarımız burada ziyaret edecekler ve halıcılık konusunda bilgi edinecekler" dedi.
Abdurrahman Şeref Bey İlkokulu öğretmenlerinden İhsan Kaygısız ise, "El halıcılığı eskiden her evde halı tezgâhları vardı. Kadınlar kimisi kendi adına okurdu, kimisi tüccarlardan ilme alıp dokurlardır. Kadınların burada el halısı dokuması gurur verici. 1966 ile 1993 yılları arasında 27 yıl öğretmen ve müdür yardımcısı olarak görev yaptım. Bu proje ile el halıcılığı ivme kazanacak. 5 öğretmen görev yaptık. Buranın üst katı ve meydanda havuz vardı. 1969 yılında deprem olsa da 1970 yılında daha kuvvetli oldu. 23 Nisan’da bayram yerindeydik geldik baktık içeriye tozdan girilmiyordu. Böyle bir projenin tarihi okulumuza yapılması bizi mutlu etti" ifadelerini kullandı.
Demirci Halı Merkezi tamamlandığında, ilçenin kültürel mirasının tanıtımına ve yerel kalkınmaya katkı sağlaması bekleniyor.
MANİSA'NIN DEMİRCİ İLÇESİNDE, 120 YILLIK TARİHİ OKUL BİNASI HALI MÜZESİ VE HALI DOKUMA DENEYİMLEME ATÖLYESİNE DÖNÜŞTÜRÜLÜYOR.
