Çığlıkara'nın Asırlık Sedirleri Kırmızı Orman Karıncalarıyla Biyolojik Olarak Korunuyor
SÜLEYMAN ELÇİN
Antalya'nın Kaş ilçesi sınırlarında yer alan Çığlıkara Ormanları, dünyanın en iyi korunan saf sedir ormanları arasında gösteriliyor. Bölgedeki asırlık sedir ağaçları, 1970-1974 yılları arasında Ankara'nın Kızılcahamam ilçesinden yuvalarıyla getirilen kırmızı orman karıncaları sayesinde zararlı böcek ve hastalıklara karşı etkili bir biyolojik korunma sağlıyor.
Kırmızı orman karıncalarının biyolojik rolü
Çığlıkara'da karıncalar, özellikle sedire zarar veren yaprak kelebekleri, sedir kabuk böcekleri, tırtıllar, bitler ve böcek yumurtalarını tüketerek ağacı koruyor. Karıncaların yuvaları genellikle yıkılan ağaç kalıntıları üzerine kuruluyor; yuvaların yüksekliği 50 santimetre ile 120 santimetre arasında değişirken, uzunlukları 6 metreye kadar ulaşabiliyor.
Doğa Koruma ve Milli Parklar ekiplerinin tespitlerine göre bölgede 302 yuva bulunuyor ve bir yuvada ortalama 350 bin ila 400 bin işçi karınca yer alıyor. Bu yoğun koloniler, orman ekosisteminin sağlıklı işlemesinde ve biyolojik çeşitliliğin sürdürülmesinde kritik bir rol oynuyor.
Koruma statüsü ve erişim kısıtlamaları
Çığlıkara, 1991'de Tabiatı Koruma Alanı ilan edildi ve bu nedenle ormana giriş, bilimsel çalışma ve eğitim amaçlı izinler dışında yasaklandı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Korkuteli Şefi Zülfü Karatepe, karıncaların bölgeye biyolojik mücadele amacıyla yerleştirildiğini ve ormanın korunmasının öncelikli görevleri arasında olduğunu belirtiyor.
Karatepe, alanın korunmasının sedir ağaçlarının gelecek kuşaklara sağlıklı biçimde aktarılması açısından önemine vurgu yapıyor: "Karıncalar orman ekosisteminin sağlıklı yürümesi, bölgedeki biyolojik çeşitliliğin sürmesi açısından çok önemli. Yaptığımız çalışmalarda bölgede 302 yuva tespit ettik. Yuvaların yüksekliği 50 santimetre ile 120 santimetre arasında değişkenlik gösteriyor. Bir yuvada ortalama 350 bin ila 400 bin işçi karınca bulunuyor."
Çığlıkara'nın ekolojik önemi
1850 metre yükseklikte, Kaş'a bağlı Gömbe Yaylası ile Finike ve Elmalı ilçeleri arasında yer alan Çığlıkara, ana vatanı Lübnan olan sedir ağaçlarının yoğun yayılış gösterdiği ormanlardan biri. Bölge, endemik bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yapıyor ve 2 bin yılı aşkın bazı anıt sedir ağaçlarını barındırıyor. Sedir ağaçlarının boyu ortalama 40 metreye ulaşabiliyor; bu nedenle ormanın korunması ülke için önemli bir doğal zenginliğin korunması anlamına geliyor.
Çığlıkara'nın korunması görevi, Doğa Koruma ve Milli Parklar ile yerel ekiplerin gözetiminde sürdürülüyor; karınca kolonilerinin varlığı ise alanın entegre biyolojik yönetim stratejisinin merkezinde yer alıyor.
Antalya'da dünyanın en iyi korunan saf sedir ormanları arasında gösterilen Çığlıkara Ormanları, zararlı böcek ve hastalıklara karşı, yüksekliği 120 santimetreye kadar ulaşan yuvalar yapan kırmızı orman karıncaları tarafından korunuyor.
