BTÜ'nin SkillXR projesiyle forklift ve reachtruck eğitiminde XR dönemi
Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ), Avrupa Birliği'nin Horizon Europe programı kapsamında desteklenen Specific XR Application within MASTER (SkillXR) projesiyle forklift ve reachtruck operatörlerinin eğitimine yeni bir yaklaşım getiriyor. Proje, Türkiye'de ilk kez geliştirilen çok modlu endüstriyel eğitim simülatörünü kullanarak operatörlere güvenli ve gerçekçi bir eğitim ortamı sağlamayı hedefliyor.
Proje yapısı, ortaklar ve koordinasyon
SkillXR, MASTER (Mixed Reality Ecosystem for Teaching Robotics in Manufacturing) projesi çerçevesinde destekleniyor. Projenin akademik koordinasyonunu BTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Volkan Altuntaş yürütüyor; sistem tasarımı ve uygulamasında NaraXR firmasından Dr. Zafer Karadayı, saha uygulamalarında ise Borçelik Teknik Akademi (BTA) temsilcisi Emre Bülbül görev alıyor. Üniversite ve sanayi iş birliğini somutlaştıran bu yapı, eğitim teknolojileri, akademik müfredat geliştirme ve endüstriyel uygulama deneyimini bir araya getiriyor.
Teknoloji bileşenleri ve eğitim içeriği
SkillXR sistemi; gerçek forklift kokpiti, 2DoF hareket platformu, Meta Quest 3 VR gözlüğü, çoklu duyusal geri bildirim (görsel, işitme, dokunsal) ve eğitmen kontrol panelinden oluşuyor. Bu donanım ve yazılım kombinasyonu, operatör adaylarının kas hafızası gelişimini destekleyen ve endüstriyel ortamlara yakın deneyimler sunan senaryolar oluşturuyor.
Eğitim senaryoları; güvenlik kontrolleri, acil durum prosedürleri, yük taşıma ve navigasyon görevleri ile performans analizini kapsayacak şekilde tasarlandı. Sistem, eğitmenlerin uzaktan izleme ve değerlendirme yapmasına olanak tanıyan kontrol panelleriyle destekleniyor.
Değerlendirmeler ve proje çıktılarının önemi
Doç. Dr. Volkan Altuntaş projenin önemine ilişkin, "Projemizi, Horizon Europe çatısı altında yürütüyoruz. Çalışmamız genişletilmiş gerçeklik (XR) teknolojilerinin insan - makine etkileşimi ve mesleki beceri eğitiminde yenilikçi kullanımını hedefliyor" dedi. Altuntaş ayrıca SkillXR'nin, Avrupa Komisyonu'nun MASTER - Multimodal Interaction for XR-based Robotics Training (EC-11) çağrısına Türkiye'den kabul edilen tek proje olduğunu belirtti.
BTÜ Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar ise, "Üniversite olarak, araştırma - geliştirme ve üniversite -sanayi iş birliği odaklı projelere her zaman öncelik veriyoruz. SkillXR projesi, yalnızca teknolojik bir yenilik değil, aynı zamanda mesleki eğitimin dijital dönüşümüne katkı sunan örnek bir girişimdir. Avrupa Birliği tarafından desteklenmesi, üniversitemizin uluslararası Ar-Ge kapasitesinin geldiği noktayı göstermesi açısından büyük önem taşıyor. Bu başarıda emeği geçen akademisyenlerimizi ve tüm paydaşlarımızı kutluyorum" ifadelerini kullandı.
BTA Müdürü Emre Bülbül katkıları hakkında, "BTA olarak, mesleki eğitimi teknolojinin imkânlarıyla buluşturmak ve çalışanların gelişimine katkı sağlamak en büyük hedeflerimizden biri. SkillXR projesi de bu vizyonumuzun önemli bir adımı oldu. Genişletilmiş gerçeklik teknolojileriyle geliştirilen bu sistem, sanayi alanındaki eğitimlerin daha güvenli, erişilebilir ve etkili hale gelmesini sağlayacak. Bu iş birliği, sanayide dijital dönüşüme ve nitelikli iş gücünün geleceğine yapılan değerli bir yatırım niteliğinde" şeklinde değerlendirmede bulundu.
Dr. Zafer Karadayı (NaraXR) ise, "SkillXR, yalnızca bir simülasyon sistemi değil, genişletilmiş gerçeklik teknolojilerinin eğitim alanında nasıl dönüştürücü bir etki oluşturabileceğini gösteren yenilikçi bir örnek. Proje kapsamında geliştirdiğimiz sistem, kullanıcıların gerçek dünya ile sanal ortam arasında kesintisiz bir etkileşim kurmasını sağlıyor. Bu sayede öğrenme süreci daha sezgisel, güvenli ve kalıcı hale geliyor. XR teknolojilerini endüstriyel eğitimle buluşturmak, hem Türkiye’de hem Avrupa’da mesleki eğitim anlayışına yeni bir paradigma kazandıracak" dedi.
SkillXR, üniversite-sanayi ortaklığını güçlendirerek mesleki eğitimde dijital dönüşümü desteklemeyi ve operatör eğitiminin güvenlik, erişilebilirlik ve etkililik düzeyini artırmayı hedefliyor.
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ (BTÜ) EKİBİ
