Brezilya Yüksek Mahkemesi, Bolsonaro’nun cezasını kesinleştirdi
Brezilya Yüksek Mahkemesi, temyiz sürecindeki eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkında verilen 27 yıl 3 ay hapis cezasının kesinleştiğini ve infazının başlatılmasına hükmetti.
Mahkeme kararı ve uygulama
Davaya bakan Yüksek Mahkeme Hakimi Alexandre de Moraes, hukuki süreçlerin tamamlandığını ve temyiz yolunun kapandığını açıkladı. Moraes, Bolsonaro’nun başkent Brasilia’da bulunan bir polis merkezinde Cumartesi gününden bu yana tutulmaya devam edeceğini belirtti ve eski Devlet Başkanının kötüleşen sağlığı nedeniyle tam zamanlı tıbbi bakım sağlanması kararını verdi.
Soruşturmanın ve suçlamaların özeti
Bolsonaro, 2022 başkanlık seçimlerini mevcut Devlet Başkanı Luiz Inacio da Silva’ya kaybettikten sonra yenilgiyi kabul etmemiş; destekçilerinin orduya müdahale çağrısı yaptığı süreçte tartışma konusu olmuştu. Destekçilerinin 8 Ocak 2023’te Ulusal Kongre, Yüksek Mahkeme ve Başkanlık Sarayı’nı basması üzerine Bolsonaro hakkında darbe teşebbüsü suçlamasıyla dava açıldı. Davada, ordudaki generallerle “seçim sonuçlarını iptal etme” görüşmeleri yaptığı iddiaları yer aldı ve Eylül ayında da darbe teşebbüsü suçundan 27 yıl 3 ay hapis cezası istenmişti.
Gözaltı gerekçeleri ve savunma
Bolsonaro, ev hapsindeyken destekçilerinin evinin önünde eylem yapma planı öncesi kaçma riski oluşturacağı gerekçesiyle 22 Kasım gününde gözaltına alınmıştı. Yetkililer, Bolsonaro’nun ayak bileğindeki elektronik takip cihazını kurcaladığına dair deliller bulunduğunu ve daha önce Arjantin’in Brezilya Büyükelçiliği’ne sığınma talebinde bulunmayı düşündüğüne ilişkin kanıtlar olduğunu bildirmişti.
Eski Devlet Başkanı, 23 Kasım’da yapılan yaklaşık 30 dakikalık duruşmada söz konusu iddiaları reddetti; kronik hıçkırık için reçete edilen ilaçların yan etkisi olarak paranoya ve halüsinasyon yaşadığını, ilaçlar nedeniyle izleme cihazının içinde bir dinleme cihazı olduğunu düşündüğünü savundu. Duruşmada Bolsonaro, evde yakınlarının uyuduğunu, kendisinin yalnız olduğunu da belirtti.
Gözaltı koşulları ve sağlık
Bolsonaro, Brasilia’daki polis merkezinde, içinde yatak, televizyon, klima ve özel banyo bulunan yaklaşık 12 metrekarelik bir hücrede tutuluyordu. Mahkeme, sağlık durumunu göz önünde bulundurarak tam zamanlı tıbbi bakım sağlanmasına karar verdi.
Uluslararası tepkiler
Eski ABD Başkanı Donald Trump, görevdeyken Bolsonaro ile yakın ilişki içindeydi ve Bolsonaro aleyhindeki davayı bir “cadı avı” olarak nitelendirmişti. Trump ayrıca dava sürecini yürüten Hakim Moraes aleyhinde yaptırım uygulamış ve Brezilya’dan ithal edilen bazı ürünlere yönelik tarifeleri %50’ye çıkarmıştı.
Bu gelişmeler, Brezilya siyasetinde ve adli süreçlerde yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendiriliyor; mahkeme kararının infazına ilişkin uygulamalar ve sağlık gerekçeleri önümüzdeki süreçte takip edilecek ana konular arasında yer alacak.
BREZİLYA YÜKSEK MAHKEMESİ, TEMYİZ SÜRECİNDEKİ ESKİ DEVLET BAŞKANI JAİR BOLSONARO'NUN ALDIĞI 27 YIL 3 AY HAPİS CEZASININ KESİNLEŞTİĞİNE VE İNFAZININ BAŞLATILMASINA HÜKMETTİ.
