Botsvana: Afrika'nın Örnek Demokrasi Modeli
Botsvana, geçmişinde askeri darbe yaşamamış bir ülke olarak, Morityus'tan sonra kıtanın en gelişmiş demokrasisi kabul edilmektedir. 30 Ekim 2024 tarihinde gerçekleşen genel seçimler, Botswana Demokratik Partisi'nin (BDP) 58 yıllık iktidarının sona ermesi ve barışçıl bir değişim sürecinin başlangıcını simgeliyor.
2024 Seçimlerinin Önemi
2024 yılı, Botsvana'nın yanı sıra Güney Afrika Cumhuriyeti, Namibya ve Mozambik için demokrasi açısından kritik bir dönem oldu. Güney Afrika, 29 Mayıs 2024'te gerçekleşen seçimlerde Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) 30 yıllık iktidarını kaybetmesiyle ilk kez koalisyon hükümeti deneyimi yaşadı. Namibya'da da 34 yıldır iktidarda bulunan Güney Batı Afrika Halkları Örgütü (SWAPO), 27 Kasım 2024 seçimlerinde galip geldi.
Botsvana'da İktidar Değişimi
Botsvana'daki seçim, 58 yıllık iktidarın sona ermesi açısından tarihi bir dönüm noktası oldu. Ekonominin durağanlaşması ve artan toplumsal sorunlar, Demokratik Değişim Şemsiyesi (UDC) partisine yönelik desteği artırdı. Seçim sonunda UDC 36 sandalye kazanarak meclis çoğunluğunu elde etti ve Duma Boko, Botsvana'nın 6. devlet başkanı olarak göreve başladı.
İktidar ve Muhalefetin Dayanışması
Botsvana'da, iktidar değişiminin ardından halkın beklentilerini karşılamak üzere iktidar ve ana muhalefet arasında bir işbirliği süreci başladı. Boko ile Botsvana Kongre Partisi (BCP) lideri Dumelang Saleshando, ülkede demokrasiye katkı sağlamak amacıyla birlikte çalışma kararı aldıklarını duyurdu.
Botsvana'nın Ekonomik Durumu
Botsvana, yüzölçümü bakımından Türkiye’nin dörtte üçü kadar bir alana sahip olup, 2,7 milyonluk nüfusuyla dünyanın en düşük nüfus yoğunluğuna sahip ülkelerinden biridir. Kalahari Çölü ülke topraklarının %70'ini kapsarken, Botsvana 2024 itibarıyla dünyanın ikinci en büyük elmas üreticisi konumunda bulunmaktadır.
IMF verilerine göre, Botswana'nın Gayri Safi Yurtiçi Hasılası (GSYİH) 2024'te 22 milyar doları aşması beklenmektedir. Ancak, elmas gelirlerine dayanan ekonomi, son yıllarda düşük büyüme oranları göstermektedir. Yüksek gelir eşitsizliği ve işsizlik oranının %23'ü aşması, ülkede önemli ekonomik sorunlar arasında yer almaktadır.
Güvenlik ve Yolsuzluk
Botsvana, yüksek suç oranlarının görüldüğü komşu ülkelerin aksine, bölgenin en düşük suç oranlarına sahip ülkelerinden biridir. Aynı zamanda, yolsuzluğun en az görüldüğü Afrika ülkeleri arasında da öne çıkmaktadır. Ancak, ülkede hâlâ yaygın bir yoksulluk sorunu bulunmaktadır.