BM'den Guterres'in değerlendirmesi
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'de ateşkese varılması amaçlı sunduğu barış planı açıklamasını memnuniyetle karşıladığını belirtti. BM Genel Sekreter Sözcülüğü tarafından yapılan yazılı açıklamada, bu adımın bölgedeki barış çabalarına katkı sağlayabileceği ifade edildi.
Açıklamada, tüm tarafların bir anlaşmaya ve anlaşmanın uygulanmasına bağlı kalmasının hayati önem taşıdığı vurgulandı. Bildirimde önceliğin, çatışmanın yol açtığı muazzam acıların hafifletilmesi olduğu ve bunun sağlanmasının temel hedef olması gerektiği ifade edildi.
Vurgulanan öncelikler
Genel Sekreter, açıklamasında üç ana talebi bir kez daha öne çıkardı: derhal ve kalıcı bir ateşkes, tüm Gazze'ye sınırsız insani yardım erişimi ve tüm rehinelerin derhal ve koşulsuz serbest bırakılması. Bu üç unsurun, bölgedeki insani durumu iyileştirmek ve çatışmanın yarattığı acıları azaltmak açısından öncelikli olduğu tekrarlandı.
Ayrıca Guterres, bu adımların aynı zamanda iki devletli çözümün gerçekleşmesine olanak sağlayacak koşulları yaratmasını umduğunu belirtti. Bu değerlendirme, kısa vadeli insani önlemler ile uzun vadeli siyasi çözümler arasında bağlantı kurulmasının önemini yansıtıyor.
Arap ve Müslüman devletlerin rolü
Açıklamada, Arap ve Müslüman devletlerin bu amaca ulaşmadaki önemli rolü de takdir edildi. BM, bölgesel aktörlerin barış sürecine yapacağı katkıların ve desteğin uygulanabilirlik açısından belirleyici olabileceğine dikkat çekti.
Beyaz Saray ve İsrail'in açıklamaları
Beyaz Saray, ABD Başkanı Trump'ın 20 maddeden oluşan Gazze Çatışmasını Sonlandıracak Kapsamlı Plan adlı önerisini açıklamıştı. Trump, Beyaz Saray'da kabul ettiği İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile düzenlediği ortak basın toplantısında, planın taraflarca kabul edilmesi halinde savaşın derhal sona ereceğini, İsrail'in Gazze'den kademeli olarak geri çekileceğini ve Gazze'de Hamas'ın rolünün olmadığı yeni bir sürecin başlayacağını bildirdi.
Netanyahu da planın "savaş hedeflerini gerçekleştirdiğini" belirterek destek açıklaması yaptı. BM açıklaması, bu değerlendirmeleri not ederken, tarafların taahhüdünün ve planın uygulanmasının sahadaki insani durumu nasıl etkileyebileceğinin altını çizdi.
Sonuç ve izlenecek adımlar
BM'nin değerlendirmesi, sunulan planın bölgede hemen uygulanabilir insani kazanımlar sağlayıp sağlamayacağının tarafların niyeti ve uygulama mekanizmalarına bağlı olduğunu ortaya koyuyor. Uygulama taahhüdü, insani yardımın engelsiz ulaştırılması ve rehinelerin serbest bırakılması gibi somut adımların atılması, açıklamada öne çıkan ölçütler olarak kayda geçti.
BM'nin memnuniyeti, uluslararası toplum ve bölge aktörlerinin planın uygulanmasına yönelik takip, değerlendirme ve destek mekanizmalarını devreye sokmasının önemine işaret ediyor.
