BM: Afganistan’daki 6 büyüklüğündeki deprem 'kriz içinde kriz'
Birleşmiş Milletler (BM) Afganistan İnsani Yardım Koordinatörü Indrika Ratwatte, doğu Afganistan'da pazar gecesi kaydedilen 6 büyüklüğündeki depremin, ülkenin zaten birden fazla şokla mücadele ettiği bir döneme denk geldiğini belirterek olayı "kriz içinde kriz" olarak nitelendirdi.
BM değerlendirmesi ve insani etki
Ratwatte, BM Cenevre Ofisi'nin haftalık basın toplantısına çevrim içi katılarak, depremin etkisinin artmaya devam edeceğini ve can kaybı ile yaralı sayısının yükseleceğini söyledi. BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) ilk aşamada 12 bin kişinin doğrudan etkilendiğini bildirmişti.
Afganistan geçici hükümeti sözcüsü Zabihullah Mücahid tarafından açıklanan verilere göre depremde ölü sayısı 1411, yaralı sayısı ise 3 bin 124 olarak bildirildi.
Lojistik zorluklar ve acil müdahale ihtiyaçları
Ratwatte, sahada erişim sorunlarının en büyük zorluk olduğunu vurgulayarak, BM'nin bölgeye sevk etmek üzere 20 acil durum değerlendirme ekibi görevlendirdiğini aktardı. Yerel yönetimler ve ilgili bakanlıklarla koordinasyonun sürdüğünü belirten Ratwatte, yaralıların tahliyesi ve arama-kurtarma faaliyetleri için 3 helikopter'in sürekli görevlendirildiğini ancak daha fazla hava desteğine ihtiyaç olduğunu ifade etti.
Acil gereksinimler arasında barınak, gıda, tıbbi malzemeler ve diğer temel yaşam desteği malzemeleri ön plana çıkıyor.
Krizin boyutları: geri dönenler, kuraklık ve fon kesintileri
Ratwatte, deprem felaketinin etkisini değerlendirirken Afganistan'ın aynı anda birden fazla yapısal şokla karşı karşıya olduğunu hatırlattı. Bu yıl İran ve Pakistan'dan 1,7 milyondan fazla Afgan'ın geri döndüğünü, ülkenin büyük bölgesinin bu yıl çok düşük yağışlar nedeniyle kuraklıktan etkilendiğini ve nüfusun yaklaşık yüzde 70'inin tarıma dayandığını aktardı.
Ayrıca Ratwatte, ülke genelindeki insani ve temel yardım programlarına yönelik yıkıcı fon kesintilerinin sürdüğünü, BM'nin 2024 için hazırladığı Afganistan İnsani Müdahale Planı'nın yalnızca yüzde 28'inin finanse edildiğini belirterek bu durumu "en hafif tabirle oldukça vahim" şeklinde tanımladı.
Depremin teknik verileri
ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi (USGS), depremin Celalabad'ın 27 kilometre kuzeydoğusunda, 8 kilometre derinlikte kaydedildiğini duyurmuştu.
Uluslararası destek çağrısı
Ratwatte, zorlu kış koşulları yaklaşırken depremden etkilenen halkın hızlı ve koordineli şekilde desteklenmesi için uluslararası toplumdan güçlü bir dayanışma ve yardım talebinde bulundu. BM ve sahadaki ortakları, etkilenen topluluklara ulaşmak ve temel ihtiyaçları karşılamak için destek ve finansmana acil ihtiyaç olduğu konusunda uyarılarını yineliyor.
Önemli not: Verilen rakamlar, yetkililer ve BM kaynaklarının açıklamalarına dayanmaktadır ve sahadaki gelişmelere göre değişebilir.