Baykar'ın SİHA ihracatı yöneticileri vergi listesinde zirveye taşıdı
GÖKSEL YILDIRIM - Türkiye'nin önde gelen teknoloji şirketlerinden Baykar ve şirket yöneticileri, milli SİHA ihracatının getirdiği gelirlerle son dört yıldır gelir vergisi sıralamasında üst sırada yer alıyor.
Vergi kayıtları ve yıllık rakamlar
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), 2024 vergilendirme dönemine ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamelerinin değerlendirilmesi sonucunda Türkiye genelinde en fazla vergi beyan edenlerin Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar ve Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar olduğunu açıkladı.
Söz konusu beyanlara göre Selçuk ve Haluk Bayraktar, 2021'den bu yana üst üste en çok gelir vergisi ödeyenler oldu. Yıllara göre ödemeler şu şekilde kaydedildi: 2021: Selçuk Bayraktar 153 milyon lira, Haluk Bayraktar 143 milyon lira; 2022: Selçuk Bayraktar 564 milyon lira, Haluk Bayraktar 319 milyon lira; 2023: Selçuk Bayraktar 1 milyar 952 milyon 680 bin lira, Haluk Bayraktar 1 milyar 683 milyon 198 bin lira.
2024 vergilendirme döneminde ise Selçuk Bayraktar 2 milyar 767 milyon 587 bin lira ve Haluk Bayraktar 2 milyar 528 milyon 619 bin lira gelir vergisi ödedi. İki yöneticinin 2024 yılına ilişkin yıllık gelir vergisi toplamı 5 milyar 296 milyon 206 bin lira olarak kayda geçti.
GİB açıklamasında, 2024 yılında ödenen gelir vergisinin Baykar'ın 2023 yılında elde ettiği kazanç üzerinden belirlendiği; bu kazanç üzerinden önce kurumlar vergisi, ardından kar dağıtımı nedeniyle gelir vergisi ödendiği belirtildi.
İhracatın etkisi ve şirketin finansman modeli
Selçuk ve Haluk Bayraktar'ın 2021'den bu yana ödedikleri vergi miktarında yaklaşık 18 kat civarında bir artış gözleniyor. Haberde bu artışta Baykar'ın ihracat gelirlerinin belirleyici olduğu vurgulanıyor.
Baykar, kuruluşundan bu yana projelerini öz kaynaklarıyla yürütüyor ve devletten nakit teşvik ya da hibe almadığını açıklıyor. Şirket, banka kredisi dahi kullanmadan AR-GE projeleri ve üretim faaliyetlerini kazandığı gelirleri yatırıma dönüştürerek sürdürüyor. Baykar'ın modelinin, dünya savunma sanayinde benzerine rastlanmayan bir yaklaşım olduğu haberde öne çıkarılıyor.
Şirketin gelecek vizyonu, uzay projeleri dahil olmak üzere yüksek teknoloji alanlarına yatırım yapmak üzerine kurulmuş durumda. 2003 yılında başlanan AR-GE çalışmalarıyla birlikte geçen 22 yıllık süreçte Baykar, gelirlerinin %83'ünü ihracattan elde etti.
İhracat performansı ve istihdam
Baykar, savunma ve havacılık sektöründe son dört yılda Türkiye'nin en çok ihracat yapan firması konumunda. Şirket, Bayraktar TB2 SİHA için 35 ülkeyle, Bayraktar AKINCI TİHA için ise şimdiye kadar 15 ülke ile ihracat anlaşması imzaladı; toplamda 36 ülke ile ihracat ilişkisi bulunduğu kaydedildi.
Yıllara göre ihracat rakamları haberde şöyle verildi: 2021: 664 milyon dolar; 2022: 1,2 milyar dolar; 2023: 1,8 milyar dolar. 2024 yılında Baykar, gelirlerinin %90'ını ihracattan elde ederek 1,8 milyar dolar tutarında yurt dışı satışı gerçekleştirdi.
Baykar, 2023 ve 2024 yıllarında Türkiye genelinde en çok ihracat yapan ilk 10 firma arasına girerek İhracatın Şampiyonları Ödülü aldı. Savunma ve havacılık sektöründe 2021, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre sektör lideri olarak öne çıktı. Habere göre Baykar, 2023'te sektör ihracatının üçte birini tek başına gerçekleştirirken, 2024'te sektör toplam ihracatının dörtte birini tek başına yaparak Türkiye'yi küresel SİHA ihracat pazarında lider konuma taşıdı.
Şirketin yurt içi ve yurt dışı iştiraklerinde yaklaşık 7 bin 500 personel istihdam ediliyor.