Geçtiğimiz yılbaşında asgari ücrete yapılan zam sonrasında 8506 TL'ye ulaşmış, Temmuz ara zammı ile birlikte de 11.402 TL olarak ödenmeye başlamıştı. Asgari ücret zammından bir çok ödeme nasibini alırken, özel sektör çalışanları da zam oranından etkileniyor.
Asgari ücrete yapılan zam 7 milyondan fazla asgari ücretliyi ilgilendirdiği gibi özel sektör çalışanları içinde büyük önem arz etmektedir. Birçok yasal düzenlemede ölçüt olarak kullanılan Asgari ücret, emekli, memur maaşları, sosyal yardımlar, vergi dilimleri, kıdem tazminatları gibi konularda da etkili olmaktadır. Özel sektörde çoğu çalışan asgari ücret üzerinden zam alırken, asgari ücretten yüksek maaş alan birey zam oranları nasıl belirlenmektedir. Özel sektörde maaş artışları işveren ile işçi arasındaki sözleşmeye bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Liyakat ,performans ,kıdem gibi kriterlere göre, çalışan maaşı belirlenmektedir. Ancak özellikle de son yıllarda asgari ücrete yapılan yüksek zamlar özel sektör ücretlerini de etkilenmiş bulunmakta. Bu kapsamda Özel sektör ücretleri ile birlikte asgari ücret birbirine yakınlaşırken ücret yapışkanlığı adı verişen durum çalışanı memnun etmemekte. Işçilerin motivasyon kaybına sebep olan bu durum işverenin ise maliyet baskısı altında kalmasına yol açıyor.
Asgari ücrete yapılan artış asgari ücret üzerindeki kesime de aynı oranda uygulanmadığı durumlarda haksızlık ortaya çıkmaya başladığı belirtiliyor. Ancak bu durum artış oranına bağlı olarak belirlenmesi durumu ücret farklılaşması açısından birçok sorun ortaya çıkarıyor. Bu durum asgari ücretten yüksek maaş alan grupların asgari ücret zammı oranında zam alması bu ücretlerin sıkışmasına mahal verirken üst düzey çalışanlar konusunda da mağduriyet yaratıyor. Özel sektörde çalışanlar için maaş artışlarının belirlenmesinde bu oranların haricinde rekabet ,verimlilik, beceri gibi faktörler göz önünde bulundurulması gereklidir. Özel sektörde çalışanların asgari ücret üzerinde maaş almaları için kendini geliştirmesi becerilerini geliştirmesi gibi çalışmalar sağlaması gerekecek iken bu da iş verimliliği ve performansını arttırmayı sağlayacaktır. Özel sektörde maaş artışlarının asgari ücret artış oranının üzerine çıkabilmesi için performans değerlendirmelerinin yapılması da önem arz etmektedir
Şu anda net asgari ücret 11.402 TL olarak ödenmektedir. Asgari ücretliye 6 aylık enflasyon oranında zam yapılması yani % 38'lik zam yapılması durumunda net 15.735 TL'ye yükselecek iken memur maaşı oranında yani %50 artış olması durumunda ise 17103 TL olarak ödenecektir. Ancak geçtiğimiz senelerden bu zamana kadar hükümet enflasyon oranına refah payı ekleyerek zam oranını belirlemiştir. Ocak 2024'te de enflasyon oranına refah payı ile birlikte %50 zam yapılması olası gibi durmaktadır. Şirketlerde Ocak zammı için hazırlıklarını tamamlıyor. Son senelerde özel şirket zamları için en önemli parametrenin asgari ücret artış oranı olduğu Uzmanlar tarafından belirlenirken Mercer Türkiye CEO’su Dinçer Güleyin, “Somut örnek vereyim, brüt asgari ücret son bir senede yüzde 100 arttı, şirketlerin son bir yıllık artışı ise yüzde 97’lerde. Gelecek yıl için enflasyon hedefi yüzde 33 ila 40 iken şirketler gelecek yıl için yüzde 50 seviyesinde bir ücret artışı planlaması içindeler. Yani hedefin üzerinde bir zam için çalışılıyor. Kurumlar şimdilerde 2024 bütçelerini yüzde 50 ücret artışına göre yapıyor” dedi
