AB: Dondurulmuş Rus Varlıklarından Ukrayna’ya Tazminat Kredisi Hukuka Uygun
AB yetkililerinin açıklamaları
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Kopenhag'da düzenlenen güvenlik ve savunma konulu gayriresmi zirve kapsamında yaptığı açıklamada, dondurulmuş Rus varlıklarından sağlanacak tazminat kredisinin yasal olduğunu belirtti. Kallas, AB’nin Ukrayna için önceliğinin barış ve ateşkes olduğunu vurguladı ve bu bağlamda Rusya üzerinde baskının artırıldığını ifade etti.
Tazminat kredisinin işleyişi ve hukuki gerekçe
Kallas, kredinin mekanizmasını şu şekilde açıkladı: tazminat kredisi dondurulmuş varlıklara dayanacak; yani Rus varlıkları teminat olarak kullanılacak. Kallas’a göre sistem şu mantıkla işleyecek: "Eğer Rusya Ukrayna’ya tazminat ödemezse, bu varlıklar geri verilmeyecek. Ama eğer bu savaş sona erdikten sonra Rusya sebep olduğu tüm zararları ödemeye karar verirse ve ortada kredi borcu kalmamışsa o zaman elbette bu varlıklar geri verilecek."
Kallas, uluslararası hukukun temel ilkesine atıfta bulunarak, verilen zararların telafi edilmesi gerektiğini vurguladı: "Rusya şu anda Ukrayna’da muazzam bir yıkıma yol açtı ve bunun bedelini Rusya dışında birinin ödemesi doğru değildir. Bu, hukukun temelidir."
Mali uygulama ve politik sonuçlar
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise gayriresmi zirve öncesinde yaptığı açıklamada, bugün Ukrayna için 4 milyar avro tahsis edildiğini bildirdi. Von der Leyen, dondurulmuş Rus varlıklarından sağlanan nakit bakiyelere dayanarak Ukrayna’ya kredi sağlanması önerisini sunduğunu belirtti ve bu kaynakların doğrudan el konulmadığını; nakit bakiyelerin Ukrayna’ya kredi olarak aktarıldığını ifade etti: "Ukrayna bu krediyi, Rusya tazminat ödediği takdirde geri ödeyecek, çünkü suçlunun hesap vermesi gerekir."
Yetkililerin anlattığı çerçeve, vergi mükelleflerinin yükünü azaltmayı ve tazminat sürecini doğrudan sorumlu tarafından karşılanacak şekilde kurgulamayı amaçlıyor. Sistemin uygulanması, hukuki teminatların sağlanması ve kredinin koşullarının netleştirilmesi gibi teknik ve siyasi adımların atılmasını gerektirecek.
AB yetkililerinin açıklamaları, hem hukuki dayanak hem de pratik uygulama açısından dondurulmuş varlıklara dayalı bir tazminat mekanizisinin tartışıldığını ortaya koyuyor; süreç, Rusya’nın tazminat ödeme iradesine bağlı olarak varlıkların iadesini de öngörüyor.
