TÜİK: 2024 Mali Aracı Kuruluş İstatistikleri
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2024 yılı verilerine göre, mali aracı kuruluşlar sektöründe faaliyet gösteren girişim sayısı 21 bin 463 olarak kaydedildi. Sektör verileri girişim sayısının yanı sıra katma değer, üretim değeri, istihdam ve sabit sermaye yatırımlarına ilişkin ayrıntıları içeriyor.
Sektör yapısı ve girişim dağılımı
Sektördeki girişimlerin faaliyet dağılımına göre; finansal hizmet faaliyetlerinde 295, sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarında 75 ve finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerde 21 bin 93 girişim hizmet verdi. Bu dağılım, girişim yoğunluğunun ağırlıklı olarak yardımcı faaliyetlerde olduğunu gösteriyor.
Katma değer ve üretim değeri
Mali aracı kuruluşların faktör maliyetiyle katma değeri 1 trilyon 734 milyar lira, üretim değeri ise 2 trilyon 882 milyar lira olarak hesaplandı. Toplam katma değerin %81,6'sı finansal hizmetlerden, %10,1'i sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarından, %8,3'ü ise yardımcı faaliyetlerden oluştu. Üretim değerinde finansal hizmetlerin payı %74,9, sigorta ve emeklilik fonlarının payı %17,6, yardımcı faaliyetlerin payı ise %7,5 oldu.
Büyüme oranları
Bir önceki yıla göre faktör maliyetiyle katma değer %21,1, üretim değeri ise %40,2 artış gösterdi. Faaliyet bazında yıllık değişimler şu şekilde gerçekleşti: faktör maliyetiyle katma değer; finansal hizmet faaliyetlerinde %11,4, yardımcı faaliyetlerde %46,2, sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarında %173,6 yükseldi. Üretim değeri artışlarında ise finansal hizmet faaliyetleri %25,1, sigorta ve emeklilik fonları %155,1, yardımcı faaliyetler %64,4 artış bildirdi.
İstihdam ve personel maliyeti
Mali aracı kuruluşlarda yıllık ortalama çalışan sayısı 2023'te 345 bin 438 iken 2024'te 353 bin 24 olarak kaydedildi. Toplam istihdamın %67,1'i finansal hizmet faaliyetlerinde, %7,5'i sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarında, %25,4'ü ise yardımcı faaliyetlerde çalışanlardan oluştu. Söz konusu yılda personel maliyeti 480 milyar 468 milyon lira olarak hesaplandı.
Personel maliyetinin sektörel dağılımı; %78,1 finansal hizmet faaliyetleri, %9,2 sigorta ve emeklilik fonları, %12,7 yardımcı faaliyetler şeklinde gerçekleşti. Personel maliyetinin bileşenlerine bakıldığında ise %85,3'ü maaş ve ücretlerden, %14,7'si sosyal güvenlik masraflarından oluştu.
Ücretli personel dağılımında kadın çalışan sayısı 169 bin 277, erkek çalışan sayısı 174 bin 452 olarak kaydedildi; ücretli kadın oranı %49,2, ücretli erkek oranı %50,8 oldu.
Sabit sermaye yatırımları
Mali aracı kuruluşlarda sabit sermaye yatırımlarının toplam satın alış değeri 113 milyar 268 milyon lira olarak hesaplandı. Bu yatırımların sektörel dağılımında en yüksek pay %81,4 ile finansal hizmet faaliyetlerinde gerçekleşti; sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarında pay %6,3, yardımcı faaliyetlerde ise %12,3 olarak belirlendi.
Özetle, TÜİK verileri 2024'te mali aracı kuruluşlar sektöründe girişim sayısı, katma değer, üretim değeri ve istihdamda belirgin artışlar olduğunu, özellikle sigorta ve emeklilik fonlarında yüksek oranlı büyüme gözlemlendiğini ortaya koyuyor.
