Giriş
2024 Küresel Su İzleme Raporu'na göre suyla bağlantılı afetler geçen yıl 8 bin 700'den fazla kişinin ölümüne ve 40 milyon insanın yer değiştirmesine yol açtı. Bu durum, dünya genelinde su yönetimindeki ciddi tehditleri gözler önüne seriyor.
Kuraklık ve Sel Riskleri
Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mehmet Somuncu, 2024 Küresel Su İzleme Raporu'nda yer alan öngörüler doğrultusunda; Güney Amerika'nın kuzeyi, Güney Afrika ve Asya'nın bazı bölgelerinde kuraklık artışının beklenebileceğini, buna karşın Afrika Saheli ve Avrupa gibi daha nemli bölgelerin artan sel riskleriyle yüzleşeceğini ifade etti.
İklimsel Aşırılıklar
Raporda, 2023'ün iklim ve hava olayları açısından aşırılıklar yılı olduğu belirtilirken, veriler su ile ilgili afetlerden doğan yaşam, altyapı ve ekosistem risklerinin yükseldiğine işaret ediyor. Geçen yıl suyla bağlantılı felaketlerin en çarpıcı örnekleri arasında Afganistan ve Pakistan'da yaşanan sel felaketi ve Güneydoğu Asya’yı etkileyen Yagi Tayfunu gösterildi.
Dünya Genelinde Yağış Değişiklikleri
2024 yılında küresel kara alanındaki ortalama yıllık yağış miktarı 798 milimetre olarak ölçüldü. Araştırmalar, yağışlarda yılda 0.65 milimetrelik bir düşüş eğilimi olduğunu gösteriyor. Bu durum, hem yoğun yağış hem de kuraklığın giderek daha aşırı hale geldiğini ortaya koyuyor.
Kuraklığın Etkileri
Prof. Dr. Somuncu, 2024 yılının birçok bölgesinde kuraklık koşullarının kaydedildiğini belirterek, Doğu Ukrayna, Rusya ve Güney Amerika'nın bazı bölgelerinin, ortalama yıllık yağış miktarlarının altında kaldığını bildirdi.
Yükselen Deniz Sıcaklıkları ve Ekonomik Etkiler
2024'teki deniz yüzeyi sıcaklıklarının rekor değerler kaydettiği Orta ve Kuzey Atlantik ile Hint Okyanusu'nda, tropikal siklonların yol açtığı ekonomik zarar 520 milyar doları aştı. Bu durum, tropikal siklonları 2024 yılına damgasını vuran en maliyetli felaket haline getirmiştir.
İnsani Etkiler ve Gelecek Tahminleri
Sahel bölgesindeki nehir taşkınları ve Güney Afrika'daki kuraklık 30 milyondan fazla insanı yerinden etti. Prof. Dr. Somuncu, 2025 için artan risklere dikkat çekerek, kuraklıkların daha da kötüleşebileceğini ve ani sellerin daha olası hale geldiğini vurguladı.
Sonuç
İklim değişikliği ile birlikte Sel, sıcak hava dalgaları ve orman yangınları gibi aşırı hava olaylarının sıklığının artması bekleniyor. Bu durum, 2025 için mücadele edilmesi gereken ciddi zorlukların habercisi niteliğinde.
