Yeni OVP: Enerjide 'Yerli ve Yenilenebilir' Odaklı Strateji Güçlendirilecek
EBRU ŞENGÜL CEVRİOĞLU - Yeni Orta Vadeli Program (2026-2028) kapsamında Türkiye'nin enerji arz güvenliğini artırmak amacıyla yerli ve yenilenebilir odaklı stratejiler öne çıkarılıyor. AA muhabirinin derlemesine göre program, enerji üretim yapısını güçlendirmeye ve dışa bağımlılığı azaltmaya yönelik somut tedbirler içeriyor.
Yenilenebilir enerji ve YEKA projeleri
Program, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretiminin artırılmasını ve ithal kaynaklara bağımlılığın azaltılmasını hedefliyor. Bu çerçevede Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) projeleri, yerli ürün kullanım şartı içerecek şekilde hayata geçirilecek. Ayrıca deniz üstü rüzgar enerjisi potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik çalışmalar yürütülecek.
Üretim izleme, tahmin ve depolama
Kesintili üretim özelliği olan rüzgar enerjisi santralleri (RES) ve güneş enerjisi santrallerinin (GES) üretimleri izlenecek; doğru üretim tahmini amacıyla sistemler geliştirilecek. Program, bu kaynakların etkin kullanımını sağlamak ve sistem güvenliğini artırmak için elektrik depolama kapasitesinin güçlendirilmesini önceliklendiriyor.
Şebeke altyapısı ve bölgesel entegrasyon
Elektrik iletim ve dağıtım şebeke altyapısı, esneklik ihtiyaçları gözetilerek yeni teknolojilerle güçlendirilecek. Komşu ülkelerle yeni elektrik hatları tesis edilmesi planlanıyor; böylece şebeke altyapısı sistem güvenliğini ve bölgelerin arz-talep dengesini gözetir şekilde geliştirilecek.
Enerji verimliliği ve talep yönetimi
Enerji tüketiminin yüksek olduğu sektörler başta olmak üzere enerji verimliliği yatırımları desteklenecek. Talep taraflı katılım mekanizması ile enerjinin verimli kullanımı teşvik edilecek, talep yönetimi uygulamaları yaygınlaştırılacak.
Hidrojen, serbest bölgeler ve bölgesel ticaret
Hidrojen değer zincirinde teknoloji sağlayıcısı konumuna ulaşmak için AR-GE ve yenilik faaliyetleri desteklenecek. Mevcut ve yeni serbest bölgelerde yenilenebilir enerji kullanımı artırılarak yeşil ve döngüsel ekonomiye katkı sağlanacak. Türkiye’nin bölgesel enerji ticaret merkezi olmasına yönelik çalışmalar sürdürülecek.
Yerli kaynaklar, arama ve üretim
Yerli bazlı yük santrallerinde elektrik üretiminde kullanılan kaynakların üretim portföyündeki oranının artırılması için mevcut ve yeni tesisler teşvik edilecek. Petrol, doğal gaz ve maden kaynaklarına yönelik arama ve üretim çalışmaları yurt içinde ve yurt dışında artırılarak rezervlerin ekonomiye kazandırılması hedefleniyor.
Nükleer enerji ve madencilik stratejileri
Program, nükleer teknolojiler stratejisi ve eylem planı hazırlanacağını, nükleer enerjinin elektrik üretim portföyüne dahil edilip kapasitenin artırılacağını ve yerli ekipman kullanımının teşvik edileceğini belirtiyor. Radyoaktif ham madde, metalik maden, nadir toprak elementleri ve endüstriyel ham maddelerin potansiyel rezerv alanları tespit edilecek; yurt içi ve yurt dışı maden ve jeotermal kaynaklar, uluslararası standartlarda ve sürdürülebilir madencilik politikaları çerçevesinde ekonomiye kazandırılacak.
AR-GE, katma değer ve yatırım güvencesi
Madencilik sektöründe AR-GE'ye dayalı yerli teknoloji ve ürün geliştirilmesi çalışmalarına ağırlık verilecek. Katma değeri yüksek bor ürünlerinin üretim ve satış miktarının artırılması ile nadir toprak elementleri ve lityum karbonatın ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor. Enerji ve madencilik faaliyetlerinde yatırım güvencesinin sağlanmasına yönelik ikincil mevzuat hazırlanacak.
Sonuç olarak, 2026-2028 Orta Vadeli Program, enerji arz güvenliğini güçlendirmek için yerli ve yenilenebilir kaynaklara öncelik veren, şebeke ve depolama altyapısını geliştiren ve madencilikten nükleere kadar geniş bir yelpazede adımlar içeren bütüncül bir yaklaşım ortaya koyuyor.
