Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), henüz adı bile olmayan ve bilinmeyen bir kaynaktan gelebilecek yeni bir salgın hastalığa karşı hazırlıklı olunması gerektiğini açıkladı. Bu hastalığa “X Hastalığı” adını veren DSÖ, bu hastalığın dünyada milyonlarca insanın ölümüne neden olabileceği uyarısında bulundu. Peki, X hastalığı nedir? Belirtileri nelerdir? X hastalığı dünyada görüldü mü? Türkiye’de var mı? İşte X hastalığı hakkında merak edilenler…
X HASTALIĞI NEDİR?
X hastalığı, henüz tanımlanmamış, bilinmeyen bir kaynaktan bulaşan ve insanlarda ciddi hastalık ve ölüme yol açabilen bir hastalıktır. X hastalığı, hayvanlardan insanlara veya insanlardan insanlara bulaşabilir.
X hastalığı, yeni bir virüs, bakteri, mantar veya parazit türü olabilir. X hastalığı, mevcut ilaç ve aşıların etkisiz olduğu veya yetersiz kaldığı bir hastalık olabilir.
X HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
X hastalığı, henüz tanımlanmadığı için belirtileri de bilinmemektedir. Ancak, X hastalığının belirtileri, bulaşan mikroorganizmanın türüne, bulaşma yollarına ve hastanın bağışıklık durumuna göre değişebilir. X hastalığının belirtileri, ateş, öksürük, nefes darlığı, ishal, kusma, baş ağrısı, kas ağrısı, döküntü, kanama, organ yetmezliği gibi farklı semptomlar olabilir.
X HASTALIĞI DÜNYADA GÖRÜLDÜ MÜ?
X hastalığı, henüz dünyada görülmediği bildirilen bir hastalıktır. Ancak, DSÖ, X hastalığının her an ortaya çıkabileceği ve dünyayı tehdit edebileceği konusunda uyarıyor.
DSÖ, X hastalığının olası kaynaklarını, hayvanlardan insanlara bulaşan zoonotik hastalıklar, biyoterörizm, laboratuvar kazaları, iklim değişikliği, küresel ısınma, biyolojik çeşitliliğin azalması, nüfus artışı, kentleşme, seyahat, ticaret, göç gibi faktörler olarak sıralıyor.
X HASTALIĞI TÜRKİYE' DE VAR MI?
X hastalığı, henüz Türkiye’de görülmediği bildirilen bir hastalıktır. Ancak, Türkiye, X hastalığına karşı hazırlıklı olmak için gerekli önlemleri almaktadır. Türkiye, DSÖ ile iş birliği içinde, X hastalığının erken tanısı, izolasyonu, tedavisi, izlenmesi, bildirimi ve önlenmesi için gerekli altyapıyı, eğitimi, rehberliği ve kaynakları sağlamaktadır. Türkiye, ayrıca, X hastalığına karşı aşı ve ilaç geliştirme çalışmalarına da katkıda bulunmaktadır.
X HASTALIĞINDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPMALIYIZ?
X hastalığından korunmak için, henüz kesin bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak, X hastalığına karşı genel olarak şu önlemleri alabiliriz:
* Ellerimizi sık sık su ve sabunla yıkayalım veya alkol bazlı el dezenfektanı kullanalım.
* Öksürürken veya hapşırırken ağzımızı ve burnumuzu tek kullanımlık mendille kapatalım veya dirseğimizin iç kısmını kullanalım.
* Ateş, öksürük, nefes darlığı gibi belirtilerimiz varsa, sağlık kuruluşuna başvuralım ve maske takalım.
* Hayvanlarla temas ederken veya hayvansal ürünler tüketirken hijyen kurallarına dikkat edelim.
* Yabani veya hasta hayvanlardan uzak duralım.
* Bilinmeyen veya şüpheli kaynaklardan gelen yiyecek, içecek, ilaç, kozmetik gibi ürünleri kullanmayalım veya satın almayalım.
* Seyahat etmeden önce, gideceğimiz yerdeki sağlık durumunu ve risklerini öğrenelim. Gerekli aşılarımızı yaptıralım.
* Seyahat dönüşünde, 14 gün boyunca kendimizi izole edelim ve sağlık durumumuzu takip edelim.
* DSÖ, Sağlık Bakanlığı ve yerel sağlık otoritelerinin yayınladığı güncel bilgi ve uyarılara uyalım.
