Uzm. Dr. Filiz Mıhçı: Çocuklarda epilepsi büyük oranda tedavi edilebiliyor
Memorial Antalya Hastanesi Çocuk Nörolojisi Bölümü’nden Uzm. Dr. Filiz Mıhçı, 1-30 Kasım Epilepsi Farkındalık Ayı kapsamında çocuklarda epilepsi ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi. Ailelerin en büyük kaygılarından birinin çocuğun aniden yere düşüp kasılması veya bir anda dalıp gitmesi olduğunu belirten Mıhçı, bu tabloların sıklıkla epilepsiyle ilişkilendirildiğini söyledi.
Epilepsi tanımı ve genel yaklaşım
Uzm. Dr. Mıhçı, epilepsinin beyindeki elektrik sinyallerinin ani ve kontrolsüz boşalmaları sonucu oluşan nöbetlerle kendini gösterdiğini aktardı. Tek bir nöbetin epilepsi teşhisi için yeterli olmadığını; teşhis için en az iki nöbetin olması ve ateş gibi geçici bir nedenin bulunmamasının gerektiğini vurguladı.
Doğru tanı ve tedaviyle çocuklarda epilepsi %70-80 oranında tamamen kontrol altına alınabiliyor, hatta bazı vakalarda ilaç gerekmeksizin nöbetlerin durabildiği belirtildi. Mıhçı, özellikle nedeni bilinmeyen epilepsilerin tedaviye daha iyi yanıt verdiğini ifade etti.
Nedenler ve nöbet türleri
Mıhçı, tetikleyiciler arasında genetik yatkınlık, doğum sırasındaki oksijen eksikliği ve menenjit gibi enfeksiyonların sayılabileceğini ancak vakaların yarısından fazlasında herhangi bir neden saptanamadığını belirtti. Bu durumun hastalığın daha kötü olduğu anlamına gelmediğini, aksine nedeni bilinmeyen vakıaların genellikle daha iyi seyir gösterdiğini söyledi.
Epilepsi türlerinin nöbetin şekline göre sınıflandığını aktaran Mıhçı, sık görülen formları şöyle özetledi: Absence (Petit Mal) — kısa süreli donma, göz kırpma; Miyoklonik — kol veya bacaklarda ani sıçramalar; Toni-klonik (Grand Mal) — bilinç kaybı ile birlikte kasılma ve gevşeme dönemleri. Epilepsinin çocuğun geleceğini elinden almadığını, yanlış bilgiler ve aşırı korkunun asıl engel olduğunu vurguladı.
Tedavi seçenekleri ve başarı oranları
Tedavinin genellikle antiepileptik ilaçlarla başladığını belirten Mıhçı, yüzde 70’in ilaçlarla tamamen kontrol altına alındığını anlattı. İlk ilaçla üç çocuktan ikisinin tamamen nöbetsiz yaşadığı ifadesini kullandı. İlaçlara dirençli vakalarda ise ketojenik diyet, cerrahi müdahale veya vagus sinir stimülasyonu gibi alternatif tedavilerin gündeme gelebileceğini söyledi.
Erken teşhis ve düzenli takip ile başarı oranının yükseldiğini belirten Mıhçı, şüphe halinde vakit kaybetmeden çocuk nörolojisi uzmanına başvurmanın önemine dikkat çekti.
Pratik öneriler: Nöbet anında ve günlük yaşamda dikkat edilmesi gerekenler
Nöbet geçiren bir çocuğa ilişkin önerilerde bulunan Mıhçı, şu uygulamaları özellikle önerdi: Çocuğu yan yatırın, başını koruyun, ağzına bir şey sokmayın. Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse 112’yi arayın. Ayrıca nöbeti saklamamak, öğretmenin ve aile çevresinin bilgilendirilmesi gerektiğini, çocuğun aşırı korunarak 'hasta' gibi büyütülmemesi gerektiğini vurguladı.
Pratik önlemler arasında nöbet günlüğü tutmanın tedavi takibi için kritik olduğu; banyoda yalnız bırakılmaması, bisiklet kullanırken kask takılması ve yüzme sırasında can yeleği veya kolluk kullanılması gerektiği sayıldı. Son olarak ateşli hastalıklarda parasetamolün erken uygulanmasının önerildiğini; çünkü ateşin nöbeti tetikleyebileceğini hatırlattı.
Özetle, Uzm. Dr. Filiz Mıhçı, çocuklarda epilepsinin doğru tanı, erken müdahale ve düzenli takiple büyük oranda kontrol altına alınabildiğini, ailelerin bilinçlenmesi ve yanlış korkuların giderilmesinin tedavi başarısını artırdığını belirtti.
MEMORİAL ANTALYA HASTANESİ ÇOCUK NÖROLOJİSİ BÖLÜMÜ’NDEN UZM. DR. FİLİZ MIHÇI