Son beş yıllık süreçte, Türkiye milli sanayi ve teknoloji alanında önemli hamleler gerçekleştirdi. Cumhuriyet’in 100. yılını kutlarken, 7 unicorn ile birlikte imalat sanayii ihracatında 241 milyar dolarlık bir başarı elde edildi.
Türkiye'nin 2023 yılına yönelik Sanayi ve Teknoloji Stratejisi'nin 2019-2023 dönemi, çeşitli projelerin uygulandığı bir süreç olarak öne çıktı. Bu dönemde, yüksek teknoloji alanlarının güçlendirilmesi amacıyla "teknoloji odaklı sanayi hamlesi" çerçevesinde ithal ürünlerin yerine geçebilecek ürünlerin geliştirilmesine destek sağlandı.
İmalat sanayisinde 2030 hedefi tutturuldu!
2022’de 129 ürünün yerlileştirilmesi teşvik edilirken, bu rakam geçen yıl 50'ye geriledi. Bu yıl için öngörülen yerlileştirme destekli ürün sayısı 60 olurken, 2025'te 70 ve 2026'da 80 olarak belirlendi.
Strateji kapsamında dijital dönüşümün sağlanması amacıyla çeşitli yol haritaları da hazırlandı. Gazırlanan yol haritaları ve dijital dönüşüm konuları ise şöyle belirlenmişti:
- 5G ve Ötesi Teknolojiler ile Bağlantılı Yaşam
- Sanayinin Dijital Dönüşümü
- Finans ve Ticarette Dijital Dönüşüm
- Akıllı Yaşam ve Sağlık Ürün ve Teknolojileri
- Mobilite Araç ve Teknolojileri
- Ulusal Yapay Zeka Stratejisi
Ayrıca, 5 yıllık dönemde imalat sanayisinin milli gelir içindeki payı yüzde 18,3'ten yüzde 22,1'e yükseldi. Geçen yıl, bu alandaki ihracat 241 milyar dolara ulaşarak, 2030 hedefi olan 210 milyar doların üzerine çıktı.
UNICORN sayısı 7’ye yükseldi!
"TURCORN" olarak adlandırılan Türkiye'nin unicorn sayısı bu süreçte 7'ye yükselirken, teknoloji tabanlı işlere yapılan yıllık yatırım 2022'de 1,5 milyar dolara ulaştı.
*Unicorn: 1 milyar dolarlık değerlemeyi aşan girişimlere verilen bir isimdir.
Yüksek teknolojiden dijital dönüşüme kadar çeşitli projelerin gerçekleştirildiği strateji çerçevesinde, model fabrika sayısı 8'e çıkarıldı. Dijital dönüşüm ve sanayi hamlesi başlığı altında toplam 5 çağrı açılarak yüksek katma değerli 182 proje desteklendi. Yatırım projelerinin stratejik öncelik ve teknik değerlendirmesi uygulamasına ise toplamda 176 başvuru geldi.
Türkiye Dijital Dönüşüm Değerlendirme Aracı da bu dönemde uygulamaya konulurken, KOSGEB Dijital Dönüşüm Desteği de geçen yıl verilmeye başlandı. Yetkinlik ve dijital dönüşüm merkezleri sayısı böylelikle 8 adede yükseldi.
Sürdürülebilir sanayi için önemli nitelik taşıyan projeler de hayata geçirildi. "Yeşil OSB" projesi 2021'de ve "Türkiye Yeşil Sanayi Projesi" 2023'te Dünya Bankası finansmanıyla başlatıldı.
2023’te TEKNOFEST’e yapılan başvuru sayısı 1 milyonu aştı!
Beşeri sermaye ve girişimcilik ekosistemi de güçlenmeye devam etti. Gençlerin bilim ve teknolojiye teşvik edilmesiyle TEKNOFEST 2018'de 20 bin olan yarışmacı başvurusu, 2023'te 1 milyonun üzerine çıktı.
Uluslararası Yetenek Transferi Programı devreye alınarak, nitelikli yabancı iş gücüne 112 meslek kodunda istisnalar tanındı. Türkiye Açık Kaynak Platformunun kurulması ise kamu kurum ve kuruluşlarında açık kaynak yazılım projelerinin başlatılmasına imkan sundu.
Girişimcilik başlığı altında teknoloji ve inovasyon fonu kuruldu ve birçok girişime yatırım yapıldı. Lojistik merkezlerin sayısı da böylelikle 13'e yükseldi.
Yapay zeka konusunda Türkiye harekete geçti!
Altyapı başlığında TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zeka Enstitüsü'nün kurulması ve Ulusal Yapay Zeka Stratejisi belgesinin yayımlanması, Türkiye'nin yapay zeka alanındaki ilerlemelerine katkı sağladı. Enerji verimliliği alanında da projeler hayata geçirildi.