Uluslararası Yazarlar Buluşması'nda dijital çağda yazarlık tartışıldı
1 Kasım Dünya Yazarlar Günü dolayısıyla bu yıl ilki düzenlenen "1. Uluslararası Yazarlar Buluşması" Rami Kütüphanesi'nde gerçekleştirildi. Etkinlik, Esenler Belediyesi, Rami Kütüphanesi ve İslam Ülkeleri Akademisyenler ve Yazarlar Birliği (AYBİR) işbirliğiyle Türkiye'den ve Balkanlar'dan seçkin yazarları bir araya getirdi.
Oturum: Dijitalleşme, yapay zeka ve yazarlık
Oturumu yöneten İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Veysel Bozkurt, dijitalleşmenin hayatın her alanına giderek daha fazla nüfuz ettiğini ve bunun yapay zekâyla yeni bir boyut kazandığını vurguladı. Bozkurt, yapay zekânın yazarlık üzerindeki etkisini değerlendirirken, "Böyle bir etki durumunda biz, kendimizden daha zeki varlıkları kontrol edebilecek miyiz" sorusunun önemine dikkat çekti ve "Hiçbir teknoloji insanlık tarihinde yapay zeka kadar hızlı kabul görmedi" dedi.
İsmihan Şimşek: Yazarlığın dönüşümü ve deneyim sorunu
Yazar İsmihan Şimşek, yapay zekânın yazarlığı demokratikleştirerek herkese açık hale getirdiğini ve günümüzde yapay zekânın bir "ortak yazar" olarak kullanıldığını aktardı. Senarist ve gazeteci arkadaşlarının yapay zekâdan nasıl faydalandığını gözlemlediğini belirten Şimşek, bunun yazarlık süreçlerini biçim değiştirerek sürdürdüğünü ifade etti.
Şimşek, yapay zekânın insan deneyimine sahip olmadığını vurgulayarak şu soruyu gündeme taşıdı: "Bir yapay zekâ böyle bir deneyime sahip olmadığı için, onun yazdığı 300 sayfalık bir romanda böyle bir duyguyu verip veremeyeceğini sormamız gerekiyor." Buna rağmen yapay zekâ desteğiyle üretilen metinlerin varlığına değinerek, "Yazarlık belki kaybolmayacak ama bir evrim geçirecek" değerlendirmesinde bulundu ve yapay zekâ metinlerinin ilham, sezgi ve deneyim boyutlarına erişemeyeceği görüşünü paylaştı.
Güray Süngü: Deha, üretme iştiyakı ve Kafka örneği
Yazar Güray Süngü, yapay zekâ ile insan arasındaki ilişkinin uzun süredir tartışıldığını anımsatarak odaklanılması gereken konunun "dehanın kendisi" olduğunu belirtti. Süngü, dehanın hangi koşulda olursa olsun ortaya bir şey koyma iştiyakı taşıdığını; buna Neşet Ertaş örneğini vererek, türkü söylemeye devam etme iradesini işaret etti. Süngü, metin üretiminde artık yapay zekâyı hesaba katarak hareket edilmesi gerektiğini söyleyip, kendisini "ilkel tarafta" konumlandırdığını ifade etti.
Süngü, yapay zekânın teknik başarısının bir yana bırakılabileceğini belirterek vurguladı: "Romantik bir insan olarak benim için önemli olan yapay zekânın Franz Kafka kadar iyi bir metin yazması değil. Bu elbette mümkündür. Benim için önemli olan, Kafka'yı Kafka yapan hikayesidir. Yapay zekâ, tam olarak buna sahip olamaz."
Aykut Ertuğrul: İnsanı insan yapan nedir?
Yazar ve editör Aykut Ertuğrul, tartışmanın merkezine insanı ayıran özelliğin konulmasını önerdi: "İnsanı insan yapan asıl şey nedir?" Ertuğrul, dijitalleşme ve yapay zekâ tartışmalarında sıkça yapay zekânın insanı geçip geçemeyeceğinin konuşulduğunu, ancak asıl mesele olarak insan ve yazar olmanın anlamının ele alınması gerektiğini savundu.
Ertuğrul, Garri Kasporov örneğini hatırlatarak yapay zekâ karşısındaki oyun/yaratım deneyimine dikkat çekti: "Garri Kasporov'a yapay zekâ 'Deep Blue'yu nasıl yendiği sorulduğunda, 'Ben bir makine karşısında sadece insan gibi oynayarak, sezgilerimle ve hatalarımla birlikte kazanabilirdim' cevabını veriyor." Ertuğrul, yapay zekânın metin yazma kapasitesi üzerine değil, insan ve yazar olmanın anlamı üzerine düşünmenin daha önem taşıdığını belirtti.
Program çıktıları ve gelecek planları
Etkinlikte yapay zekâ, dijitalleşme ve yazarlık etiği gibi güncel konular, dokuz konuşmacının katılımıyla üç farklı oturumda tartışıldı. Program sonunda ortaya konacak bulguların kitaplaştırılacağı, sonuç bildirilerinin yayımlanacağı ve katılımcılar arasında kalıcı bir işbirliği ağının kurulacağı duyuruldu.
1 Kasım Dünya Yazarlar Günü dolayısıyla bu yıl ilki düzenlenen "Uluslararası Yazarlar Buluşması", Rami Kütüphanesi'nde gerçekleştirildi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Veysel Bozkurt (solda), Yazar İsmihan Şimşek (sol 3), Yazar Güray Süngü (sağ 3), Yazar ve editör Aykut Ertuğrul (sağ 2)
