Ulaştırma Bakanı Uraloğlu: Liman yükü yüzde 180, konteyner yüzde 443 arttı — Kaptan Fahrettin Aksu İstasyonu yeni hizmet binası açıldı
Açılış ve istasyonun rolü
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Kaptan Fahrettin Aksu Kılavuzluk İstasyonunun yeni hizmet binasının açılış töreninde yaptığı konuşmada, binanın kılavuz kaptanlara konforlu ve teknolojik bir çalışma ortamı sağlayarak görevlerini daha etkin yerine getireceklerini belirtti. İstasyonun, İnciburnu konumuyla İstanbul Boğazı'nın güvenliğinde kilit noktalardan biri olduğunu ve "mavi vatan"ın emniyetini güçlendireceğini vurguladı.
Liman verileri ve küresel sıralama
Bakan Uraloğlu, 2002'den bu yana limanlarda elleçlenen yük miktarının %180, konteyner miktarının ise %443 arttığını ifade etti. Buna göre, 2024'te limanlarımızda elleçlenen yük miktarı yaklaşık 532 bin tona, konteyner miktarı ise 13 milyon 529 bin 729 TEU'ya ulaştı.
Uraloğlu, Ambarlı, Kocaeli, Tekirdağ, Mersin ve bu yıl listeye giren Aliağa limanlarının dünyanın en fazla konteyner elleçlenen 100 limanı arasında yer alarak ülkenin küresel gücünü tescillediğini belirtti. Geçen yıl bu 5 limanın yaklaşık 11,4 milyon TEU ile Türkiye'deki toplam konteyner elleçlemesinin %84,1'ini gerçekleştirdiği, Aliağa'nın 91'inci, Ambarlı'nın 72'inci, Kocaeli'nin 86'ıncı, Tekirdağ'ın 94'üncü ve Mersin'in 98'inci sırada yer aldığı aktarıldı.
Ayrıca, yılın ocak-ağustos döneminde limanlarda elleçlenen yük miktarının önceki yılın aynı dönemine göre %3 artarak 366 milyon 799 bin 327 tona, elleçlenen konteyner miktarının ise %3,5 artarak 9 milyon 381 bin 358 TEU'ya ulaştığı bildirildi.
İstanbul Boğazı: Doğal zorluklar ve trafik yönetimi
Uraloğlu, İstanbul Boğazı'nın dar yapısı, keskin dönüşleri, güçlü akıntıları ve yoğun gemi trafiğiyle dünyanın en tehlikeli su yollarından biri olduğunu belirtti. Boğazın yaklaşık 17 mil uzunluğunda olduğu, Aşiyan ve Kandilli arasında Asya ile Avrupa kıtalarının birbirine yaklaşık 700 metre yaklaştığı ve gemilerin kritik 80 dereceye varan 12 rota değişimi yapmasının gerektiğini anlattı.
Boğazdaki akıntı yapısına dikkat çeken Uraloğlu, yıl boyu kuzey-güney yönlü, hızı saatte 6 deniz mili üzerine çıkan yüzey akıntısının yanı sıra Kandilli, Kanlıca ve Yeniköy'de anafor akıntıları ile güney-kuzey yönlü ters akıntının bulunduğunu söyledi. Tüm bu doğal zorlukların yoğun gemi trafiğiyle birleşmesinin güvenliği daha da ön plana çıkardığını vurguladı.
Gemi trafik hizmetleri, kılavuz kaptanlar ve arama-kurtarma
Bakan, 2003'te Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi'nin kurulduğunu, Gemi Trafik Yönetim Sistemi (GTYS) projesiyle İzmit (2016), İzmir (2017) ve Mersin (2019) Gemi Trafik Hizmetleri Merkezlerinin hizmete alındığını, Ankara'da ise tüm kapsama alanlarını gösterir bir Gemi Trafik Yönetim Merkezi'nin hayata geçirildiğini belirtti.
Uraloğlu, kılavuz kaptanlığın denizcilik mesleğinin en seçkin ve zorlu dallarından biri olduğunu söyleyerek, 2024'te İstanbul Boğazı'ndan geçen 41 bin 363 gemiden 25 bin 327'sine kılavuz kaptan hizmeti verildiğini; 2025'in ilk 8 ayında ise 26 bin 264 gemi trafiği gerçekleştiğini ve 15 bin 975 kılavuz kaptan hizmeti sağlandığını aktardı. Aynı dönemde 120 can kurtarma operasyonu ile 351 kişi kurtarıldığı ve 15 gemi kurtarma operasyonu gerçekleştirildiği bilgisi paylaşıldı.
Filo güçlendirmesi ve teknolojik millileşme
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü filolarının güçlendirildiğini belirten Uraloğlu, son 5 yılda filoya 10 acil müdahale römorkörü, 15 RIB bot ve 6 kılavuzluk hizmet botu kazandırıldığını; böylece kurtarma römorkörü filonun iki katına çıkarıldığını söyledi. 2017'de Türk boğazlarında 1.422 gemiye römorkör refakat hizmeti verilirken, 2024'te bu sayının 10.543'e yükseldiği ifade edildi.
Yakın geleceğe dair planlarda da iki acil müdahale römorkörü ve 6 kılavuz hizmet botunun önümüzdeki ayın sonunda filoya katılacağı; ayrıca önümüzdeki yıl iki acil müdahale römorkörü, 6 kılavuz hizmet botu ve 16 çok maksatlı hızlı can kurtarma botu'nun eklenmesinin hedeflendiği aktarıldı.
Teknolojik yatırımlar kapsamında ASELSAN tarafından geliştirilen yerli ve milli SERDAR-7M radarlarıyla İstanbul, Çanakkale, İzmir, İzmit ve Mersin'de kullanılan yabancı menşeli radarların millileştirildiği, üç adet milli radar sisteminin son iki yılda faaliyete alındığı ve 2027'ye kadar merkezlerdeki 8 radar sisteminin yenilenerek millileştirileceği belirtildi.
Kapanış
Bakan Uraloğlu ve heyeti, Kıyı Emniyeti Müdürlüğü'ne ait bot ve gemilerin gösterisini izledikten sonra yeni hizmet binasını gezdi. Açılış, istasyon personelinin çalışma koşullarını iyileştirmeye ve İstanbul Boğazı'nın güvenliğini artırmaya yönelik somut bir adım olarak tanımlandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Kaptan Fahrettin Aksu Kılavuzluk İstasyonu'nun yeni hizmet binasının açılış törenine katılarak konuşma yaptı.
