Toplantı ve ana kararlar
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Suriye Ekonomi ve Sanayi Bakanı Nidal Şaar başkanlığında gerçekleştirilen Türkiye-Suriye Ticaret Heyeti ve ikili iş görüşmeleri, 62. Şam Uluslararası Fuarı kapsamında yapıldı. Görüşmelerde, iki ülke arasında ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik bir dizi somut adım üzerinde mutabakata varıldı.
Gümrük ve transit düzenlemeleri
Bakan Bolat, toplantıda alınan kararların en dikkat çekici unsurunu şu sözlerle açıkladı: "Yarından itibaren iki gümrük kapısında Türkiye'nin Cilvegözü ve Öncüpınar, Suriye'nin de Babel hava ve Babüsselam gümrük kapılarında transit ticarette 24 saat geçiş serbestleşecek". Ayrıca diğer yedi gümrük kapısında hizmet saatlerinin akşam 20:00'ye kadar uzatılması konusunda mutabakat sağlandı.
Gümrük işbirliği ve komiteler
Görüşmelerde, ortak gümrük komitesi kurulması ile gümrüklerde işbirliği ve eğitim faaliyetlerini kapsayan bir işbirliği anlaşmasının imzalandığı bildirildi. Ankara'da daha önce varılan ortak ticaret ve ekonomi komitesi kurulması anlaşması hatırlatıldı ve uygulamanın hızlandırılması hedeflendi.
Ulaşım, enerji ve feribot hatları
Bolat, enerji işbirliğinde ilerleme kaydedildiğini ve 1 Ağustos'ta Suriye'ye doğal gaz akışının başladığını vurguladı. Ayrıca Mersin-Tartus Feribot Hattının açıldığı, Mersin-Laskiye Feribot Hattının ise işletmeci bulunması durumunda hızlıca devreye alınmasının planlandığı bildirildi.
Ticaret hacmi ve ekonomik işbirliği
Taraflar, bu yılın ilk 7 ayında karşılıklı ticaretin yaklaşık %55 artış göstererek 2 milyar dolar seviyesine ulaştığını kaydetti. Bolat, ihracat-ithalat yasaklarının kaldırılması, gümrüklerin modernleştirilmesi ve sanayi ile enerji başta olmak üzere birçok alanda işbirliğinin derinleştirildiğini belirtti.
Sosyal ve insani normalleşme adımları
Bolat, 8 Aralık Devrimi sonrasında siyasi istikrar ve toplumsal huzurda ilerleme kaydedildiğini, insani geçişlerde normalleşme yönünde hızlı adımlar atıldığını ve Türkiye vatandaşlarının pasaportlarıyla izin almadan Suriye'ye giriş çıkış yapabileceğini söyledi. Suriyeli vatandaşlarla ilgili süreçlerin İçişleri Bakanlığı ve göç idaresi düzeyinde devam ettiği bildirildi.
Suriye tarafından planlanan uygulamalar
Bakan Nidal Şaar, Suriye İhracatçılar Meclisi kurulması için adımlar atıldığını ve bunun iki ülke ticaretine katkı sağlayacağını kaydetti. Şaar ayrıca sanayi serbest bölgesi kurulmasının ele alındığını, Suriye topraklarında Türk yöneticilere ve fabrikalara özel bölge tahsis edilmesinin planlandığını ve sanayinin dijital dönüşümünün önemine vurgu yaptığını belirtti.
İş dünyası inisiyatifi: TİM ve Suriye Masası
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Suriye ile ilişkileri geliştirmeye önem verdiklerini, geçen yıl Suriye'ye 2,2 milyar dolar ihracat yapıldığını ve ticaret hacminin yaklaşık 3 milyar dolar seviyesine yaklaştığını aktardı. TİM bünyesinde kurulan "Suriye Masası"nın yeni projelere ve ticari fırsatlara zemin hazırlayacağı bildirildi.
Ortak bildiri ve ileriye dönük hedefler
Bolat, Suriye Kara ve Deniz Limanları Genel İdaresi Müdürü Kuteybe Ahmed Bedevi ile yapılan görüşme sonucunda iki ülke işbirliğini güçlendirecek bir ortak bildirinin imzalandığını açıkladı. Ayrıca iki ülkenin Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşmasına hazır olduğu ve yatırımlar, hizmetler, kamu alımları ile dijital ticaret gibi alanlarda bölge için referans niteliğinde bir anlaşma hedeflendiği vurgulandı.
Görüşmelerin, bölgesel ticaretin gelişmesine katkı sağlaması ve Türkiye-Suriye iş birliğini ileri taşıması amaçlanıyor.
