Türkiye'nin UAD'ye Sunacağı Beyan
Türkiye, İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) ve BM ajanslarının işgal altında bulunan Filistin topraklarındaki faaliyetlerine ilişkin yükümlülüklerini kapsayan bir beyanı Uluslararası Adalet Divanı'na (UAD) iletecek. Dışişleri Bakanlığı'ndan alınan bilgilere göre, BM Genel Kurulunun 19 Aralık 2024 tarihinde aldığı karara bağlı olarak, Türkiye'nin UAD'ye yazılı beyan sunması bekleniyor.
Yazılı Beyanın İçeriği
Yazılı beyan, Türkiye'nin Lahey Büyükelçiliği tarafından UAD'ye bugün teslim edilecek. Türkiye'nin bu sürece Norveç'in girişimi ile dahil olduğu belirtilmektedir. Yazılı beyanların UAD'ye sunulması için son tarih 28 Şubat olarak belirlenmiştir.
Yazılı beyan, temel olarak üç ana hususu vurgulamaktadır: BM'ye üye devletlerin sorumlulukları, BM'nin ayrıcalıkları ve dokunulmazlıkları, İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarındaki yükümlülükleri. Üye devletlerin taraf olduğu BM Şartına göre, uluslararası anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümü ve güç kullanma tehdidinden kaçınılması gerektiği ifade edilmektedir.
BM Kuruluşlarının Dokunulmazlığı
BM kuruluşlarının dokunulmazlığının, uluslararası hukuk kapsamında korunduğu, bu korumaların ise BM'nin bağımsız ve tarafsız bir şekilde görev yapabilmesi için gerekli olduğu aktarılmaktadır. Bu dokunulmazlıklar, 1946 tarihli Birleşmiş Milletlerin Ayrıcalıkları ve Dokunulmazlıkları Sözleşmesi gibi belgelerden kaynaklanmaktadır.
İsrail'in Yükümlülükleri
İsrail'in işgal altında bulunan Filistin topraklarındaki yükümlülükleri, BM ve uluslararası örgütlerin faaliyetlerine saygı gösterilmesini de içermektedir. Yazılı beyan ayrıca, BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın (UNRWA) faaliyetlerinin hukuki temeline değinmektedir. İsrail'in UNRWA'nın faaliyetlerini yasaklama kararının hukuki olduğuna dair görüşün savunulduğu belirtilmiştir.
Türkiye, İsrail'in uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmemesinin bir ihlal teşkil ettiğini ve bu durumun uluslararası hukuk düzenine zarar verdiğini vurgulamaktadır. Türkiye, UAD’ye sunduğu yazılı beyanla birlikte, uluslararası hukuka ve BM'nin işgal altındaki Filistin topraklarındaki varlığına saygı gösterilmesi gerektiğini kamuoyuna taşımaktadır.
