Kuraklık verileri dijital platforma taşındı
İRİZ ÖZBAKIR - İklim değişikliğinin etkileri artarken, Türkiye'nin kuraklık durumunu 1990-2025 dönemine kadar il ve ilçe bazında anında gösteren interaktif bir platform kullanıma açıldı. Proje, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ARI Teknokent'te faaliyet gösteren Alkazar şirketi tarafından hayata geçirildi.
Platformun sunduğu temel özellikler
Alkazar şirketinin kurucusu ve mikroiklim uzmanı Güven Fidan, AA muhabirine yaptığı açıklamada platformun Türkiye geneli ile il ve ilçe düzeyinde kuraklık durumunu renkli bir harita üzerinde anında gösterdiğini belirtti. Kullanıcı bir ile tıkladığında o ilin ilçeleri açılmakta, her ilçe için dağılım tablosu ve 1990-2025 eğilim grafiği sunulmaktadır.
Fidan, "Kuraklıkla ilgili geçmişten günümüze durumu gözler önüne seren interaktif bir haritayı ücretsiz olarak erişime açtık. Türkiye'nin kuraklık durumunu renkli bir harita üzerinde anında gösteren, bir ile tıklayınca o şehrin ilçelerini açıp her ilçe için dağılım tablosu ve 1990-2025 eğilim grafiğini veren, hızlı ve etkileşimli bir platform geliştirdik. Türkiye'de ilk kez il ve ilçelerinin 1990'dan bu yana geçmiş kuraklık değerlerini, sınıf yüzdeleri ve uzun dönem trendini aynı ekranda akıcı bir etkileşimle sunan bir harita hazırladık." dedi.
Kullanıcı grupları ve uygulama alanları
Platform, tarım, su yönetimi ve afet önleme alanlarında çalışan uzmanlar, akademisyenler ve vatandaşlar için bölgesel kuraklık risklerini veri-temelli analiz etme imkânı sağlıyor. Fidan, platformun özellikle "Nerede, ne kadar ve ne süredir kuraklık var?" sorusuna tek bakışta yanıt vermeyi amaçladığını vurguladı.
Fidan ayrıca, "Bütün vatandaşların rahatça harita üzerinden genel Türkiye veya merak ettikleri il ve ilçe hakkında kuraklık değerleri hakkında bilgi sahibi olmasını hedefledik." ifadelerini kullandı.
Veri kaynakları, teknoloji ve gelecek planları
Proje kapsamında veriler, Fidan'ın anlattığına göre bir global tedarikçiden temin edildi; analiz, hesaplama ve görselleştirme süreçlerinde ise yapay zekâ kullanıldı. Fidan, alınacak önlemlerin aksatılması hâlinde baraj doluluk oranları, yeraltı suları ve tarımsal üretimde sıkıntılar yaşanabileceğine dikkat çekti.
Gelecek planlarına ilişkin Fidan, "Projeyi diğer meteorolojik parametrelerle güçlendirerek, kullanıcıya daha yüksek çözünürlükle, daha detaylı analizler sunmayı hedefliyoruz. Bunun yanında tarımsal kuraklık anlamında, bölgede yetiştirilen tarım ürününe ait detaylı analizler yaparak, o ürünün hangi şartlardan nasıl etkilendiğine dair, ürün bazlı kuraklık skoru geliştirmeyi hedefliyoruz. Bu sayede çiftçiler, ektikleri ürününün iklimsel olarak nasıl etkilendiğini görebilme fırsatı bulmuş olacaklar." sözleriyle platformun gelişimine dair hedefleri paylaştı.
Platform ücretsiz olarak erişime açıldı ve kullanımı kolay, anlaşılır bir ara yüze sahip olacak şekilde tasarlandı; hedef, hem uzman hem de vatandaş düzeyinde erişilebilir bilgi sunmak.
İklim değişikliğinin etkileri tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de etkisini artırırken, ülkenin kuraklık durumunu 1990'dan bu yana il ve ilçe olarak harita üzerinde anında gösteren platform kullanıma açıldı. Alkazar şirketinin kurucusu, mikroiklim uzmanı Güven Fidan, konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.
