Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de, 1926'da düzenlenen 1. Türkoloji Kurultayı'nın 99. yıl dönümü, TRT Avaz ve AZ TV iş birliğinde hazırlanan özel bir belgeselle anılıyor.
TRT'den yapılan açıklamaya göre, "1926 Bakü Dil Kurultayı" belgeseli, televizyonda ilk kez bu akşam 20.30’da TRT Avazda izleyiciyle buluşacak.
Kurultay, Azerbaycan'da 1922'de kurulan Dil Komitesinin, Sovyetler Birliği'nin Türk coğrafyasındaki çalışmaları neticesinde, 26 Şubat-6 Mart 1926'da düzenlendi.
Binlerce yıllık Türk tarihinin önemli toplantılarından birisi olarak kabul edilen kurultayla ilgili hazırlanan ilk detaylı belgesel, TRT Avaz ve AZTV ortak yapımı olarak yayınlanacak.
Lenin döneminde, halkların kendi kaderini çizmesi ilkesi doğrultusunda Türk soylu halkların Latin alfabesine geçmesi öngörüldü. Buradaki asıl amaç, Arap alfabesi kullanan Türkiye ile diğer Türk soylu halklar arasındaki bağı koparmaktı. Ancak Lenin’in ölümü ve Türkiye’de harf devriminin yapılması bu planı başarısız kıldı. Stalin döneminde yaşanan Repressiya politikaları sonucunda, kurultaya katılan delegelerin çoğu öldürüldü. TRT Avaz, bu dönemde yaşanan olaylara ışık tutmak amacıyla belgeseli hayata geçirdi.
Yapımcılığını Ali Çiçek, yönetmenliğini Ahmet Selim Sabuncu'nun üstlendiği belgesel, Bakü ve Ankara’da konunun uzmanları ve kurultayın yapıldığı İsmailiye Sarayı’nda çekildi.
Belgeselde, dil komitesinin önemli üyelerinden Halit Sait Hocayev’in kaleme aldığı ve o günlere ışık tutan "Elifba Yolunda Eski Duygu ve Hatıralarım" kitabından faydalanıldı. Ayrıca, Azerbaycan Sinema Akademisinden sağlanan arşiv görüntüleri de renklendirilerek belgeselde yer aldı.
