Tortum Pehlivanlı'da asırlık su değirmeni: Dededen toruna miras dönüyor
Erzurum’un Tortum ilçesine bağlı Pehlivanlı Mahallesi (eski adıyla Serdebe) sınırlarında yer alan asırlık su değirmeni, zamana direnen yapısıyla bölge yaşamını ve geleneklerini bugüne taşıyor. Su çarkları hâlâ dönen bu işletme, hem yerel ekonomiye katkı sağlıyor hem de kültürel bir miras olarak önemini koruyor.
Tarih ve sahiplik
Değirmenin bugünkü sahibi, eski milli güreşçi Ali Koçak. Değer, dedesinden babasına, babasından da kendisine aktarıldı; Koçak, mirasa yönelik bakım ve işletmeciliği titizlikle sürdürüyor. 1980'li yıllarda geçirdiği trafik kazası sonrasında fiziksel zorluklar yaşamasına karşın Koçak, değirmeni yaşatma kararlılığından ödün vermedi. Kendisinin sözleriyle: "Bu değirmen sadece bir iş yeri değil, ailemizin tarihidir."
Geleneksel üretim ve işleyiş
Değirmen, esasen su gücüyle çalışan mekanizmasıyla eski yöntemi koruyor. Erzurum’un dört bir yanından getirilen buğday ve mısırlar, burada geleneksel taş değirmen yöntemleriyle öğütülüyor. Bu üretim biçimi, hem ürünün lezzet ve doğallığını ön plana çıkarıyor hem de modern sanayileşmeyle azalan üretim tekniklerinin yaşatılmasına katkı sağlıyor.
Yerel ekonomi ve ziyaretçi deneyimi
Ali Koçak, değirmenin bulunduğu alanda ayrıca bir alabalık tesisi işletiyor. Ziyaretçiler, değirmenin sağladığı doğal ortamda vakit geçirmenin yanı sıra taze ve doğal alabalık tadına ulaşabiliyor. Bu birleşim, hem yerel turizmi destekliyor hem de bölge halkına ek gelir kaynağı sunuyor.
Pehlivanlı Mahallesi’ndeki bu su değirmeni, geçmişle bugünü buluşturan somut bir örnek olarak varlığını sürdürüyor; hem aile mirasını koruyor hem de geleneksel üretimin canlı kalmasına aracılık ediyor.
ERZURUM’UN TORTUM İLÇESİNE BAĞLI PEHLİVANLI MAHALLESİ’NDE (ESKİ ADIYLA SERDEBE) BULUNAN ASIRLIK SU DEĞİRMENİ, ZAMANA MEYDAN OKURCASINA DÖNMEYE DEVAM EDİYOR. YILLARA DİRENEN BU DEĞİRMEN, BÖLGE HALKI İÇİN HEM BİR GELENEK HEM DE BİR GEÇİM KAYNAĞI OLMAYI SÜRDÜRÜYOR.