Sisi ile Pezeşkiyan görüşmesi: Müzakerelere dönüş çağrısı
Görüşmenin satır başları ve bölgesel yankıları
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, İran nükleer meselesinde tarafların ciddi ve yapıcı bir diyalog başlatarak müzakere masasına geri dönmeleri gerektiğini belirtti. Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada görüşmenin detaylarına yer verildi.
Sisi, bölgede artan gerginlik ortamında istikrarı artırmak ve barış ile güvenliği baltalama girişimlerine karşı koymak için yoğunlaştırılmış ortak eylem gerektiğini vurguladı ve ülkesinin gerilimi azaltma çabalarına destek verme konusundaki istekliliğini dile getirdi.
Görüşmede Sisi'nin, "İran nükleer meselesinde tarafların müzakere masasına dönmesinin, bölgesel güvenliği koruyacak ve daha fazla tırmanışı önleyecek barışçıl bir çözüme ulaşmanın ön şartı olduğunu" ifade ettiği bildirildi.
İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ise Mısır'ın İran ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) arasındaki diyaloğu kolaylaştırmadaki rolüne duyduğu takdiri iletti ve Sisi'ye, İran ile UAEA'yı yakınlaştırmak için gösterdiği kişisel çabalar ve destekten ötürü teşekkür etti.
Pezeşkiyan, bu çabaların, Mısır'ın aylarca süren arabuluculuğunun ardından Salı günü Kahire'de imzalanan, İran ile UAEA arasında işbirliğini yeniden tesis eden anlaşmaya yol açtığını belirtti.
Kahire yönetimi daha önce 9 Eylül'de Sisi, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ve UAEA Genel Direktörü Rafael Grossi arasında gerçekleşen üçlü görüşmenin ardından, Mısır'ın arabuluculuğuyla İran ile IAEA'nın işbirliğini yeniden başlatma konusunda anlaşmaya varıldığını duyurmuştu.
Bu gelişmeyi Suudi Arabistan ve Umman dışişleri bakanlıkları da memnuniyetle karşıladıklarını açıkladı.
Haberde verilen arka plan bilgisine göre, İran Parlamentosu 26 Haziran'da UAEA'yı casuslukla suçlayarak ve İsrail ile ABD'nin İran'a karşı askeri saldırganlığına bahane oluşturduğunu öne sürerek UAEA ile iş birliğini sona erdiren bir yasa çıkarmıştı.
Ayrıca metinde yer alan bilgilere göre İsrail, ABD'nin desteğiyle, 13 Haziran 2025'te İran'a karşı 12 günlük bir saldırı başlatmış, Tahran buna karşılık vermiş ve Washington aynı ayın 22'sinde ateşkes ilan etmişti.
Analiz: Görüşme ve Kahire'de imzalanan anlaşma, tarafları yeniden müzakere masasına çekmeye yönelik diplomatik çabaların somut bir sonucu olarak okunabilir. Bu tür arabuluculuk girişimleri, bölgesel gerilimi azaltma potansiyeli taşısa da sürdürülebilirlikleri, ilgili tarafların taahhütlerinin uygulanmasına bağlı olacak.
