Şi Cinping ve Narendra Modi Tiencin'de ŞİÖ Zirvesi'nde Görüştü
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Çin'in Tiencin şehrinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi kapsamında bir araya geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı açıklamasına göre görüşmede iki ülkenin birbirini "rakip değil işbirliği ortağı, tehdit değil kalkınma fırsatı" olarak görmesi gerektiği vurgulandı.
Görüşmede öne çıkan mesajlar
Şi, Çin ve Hindistan'ı kadim uygarlıkların temsilcileri, dünyanın en kalabalık iki ülkesi ve "Küresel Güney"in kilit parçası olarak tanımladı. Şi'nin sözlerine göre "Ejderha ve filin bir araya gelmesi, dost ve iyi komşu olması hayati önem taşıyor."
Modi ise sınırdaki ihtilaflı bölgelerden geri çekilmelerin ardından oluşan barış ve istikrar atmosferi'ne işaret ederek, ilişkileri karşılıklı güven, saygı ve hassasiyet temelinde ilerletme iradesini dile getirdi. Liderin zirveye katılımı, sınır gerilimlerinin çözümüne yönelik adımlarla başlayan yumuşama sürecinin belirginleştiğini gösterdi; Modi'nin Çin ziyaretinin 7 yıl aradan sonra gerçekleştiği not edildi.
Ayrıca metinde, önceki ABD yönetiminin Pasifik bölgesinde Hindistan'ı Çin'e karşı dengeleyici bir müttefik olarak gördüğü ve Donald Trump döneminde ticari gerilimler yaşandığı belirtilerek, Yeni Delhi'nin Çin ile ilişkilerde denge arayışında olduğuna dikkat çekildi.
Çin-Hindistan sınır sorunu
Çin ile Hindistan arasındaki sınır hattı, Himalaya Dağları çevresinde uzanan yaklaşık 3 bin 500 kilometrelik bir bölgeyi kapsıyor ve akarsular, göller, buzullar ile karlı zirveler nedeniyle egemenlik tartışmalarına yol açıyor.
Pekin yönetimi, Hindistan'ın Arunaçal Pradeş eyaletindeki 90 bin kilometrekarelik alanı "Güney Tibet" olarak tanımlayıp hak iddiasında bulunuyor. Bunun karşısında Yeni Delhi, Aksay Çin Platosu'nu kapsayan 38 bin kilometrekarelik alanın Pekin tarafından işgal edildiğini savunuyor.
Tartışmalı hattaki anlaşmazlık, 2020'de yaşanan çatışmayla doruğa ulaştı. Müzakereler geçen yıl anlaşmayla sonuçlanmış; taraflar 22 Ekim 2024'te, Ladakh bölgesinde Fiili Kontrol Hattı boyunca karşılıklı devriye faaliyetlerinin düzenlenmesi konusunda mutabakata vardıklarını duyurmuştu. Ayrıca Şi Cinping ile Narendra Modi, bu anlaşmanın ardından 23 Ekim 2024'te Kazan'daki BRICS Liderler Zirvesi kapsamında yüz yüze görüşmüş, iki lider beş yıl aradan sonra bir araya gelmişti.
Görüşme, iki ülke arasında süregelen gerilimlerin yatıştırılması ve ilişkilerin istikrar temelinde ilerletilmesine yönelik adımların sürdürüleceğine dair işaretler içeriyor.
