Şi Cinping'in 'Küresel Yönetim Girişimi' önerisi
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Tiencin'de düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nde küresel yönetişimde eşitlik ve adaleti öne çıkaran beş ilkeden oluşan bir Küresel Yönetim Girişimi önerdi.
Beş genel ilke
Egemen eşitlik: Şi, küresel yönetimin tüm ülkeleri, boyut ve güçlerine bakmaksızın, eşit katılımcı, karar verici ve fayda sağlayan taraflar olarak görmesi gerektiğini vurguladı.
Uluslararası hukuka bağlılık: Şi, tüm ülkelerin Birleşmiş Milletler Şartı'nın amaç ve ilkelerine ve uluslararası ilişkilerin kabul gören normlarına tam uyum sağlaması gerektiğini belirterek şu ifadeyi kullandı: "Uluslararası hukuk ve kurallara eşit ve aynı şekilde uyulmalı, çifte standartlar, az sayıda ülkenin diğerlerine dayattığı özel kurallar olmamalı."
Çok taraflılık: Şi, çok taraflılığı, yoğun istişare ve ortak katkıyla faydaların paylaşılmasına dayalı bir yönetim vizyonu olarak tanımladı ve BM'nin statü ve otoritesinin korunmasının önemine işaret etti.
İnsan merkezli yaklaşım: Küresel yönetimin, tüm ülkelerin halklarını aktör ve kazanç sağlayan taraflar olarak görmek üzere reform edilmesi gerektiğini; bunun Kuzey-Güney uçurumunu kapatmaya ve ortak meydan okumalara daha iyi yanıt vermeye hizmet edeceğini söyledi.
Pratik eylem odaklılık: Şi, küresel eylemlerin sistematik ve bütüncül koordinasyonla, farklı kaynakların seferber edilmesiyle ve gözle görünür sonuçlar hedeflenerek yürütülmesi gerektiğini belirtti; sistemin parçalanmasını önlemek için pratik işbirliğinin önemini vurguladı.
Bağlam ve önceki girişimler
Şi, daha önce de Küresel Kalkınma, Küresel Güvenlik ve Küresel Uygarlık Girişimlerini gündeme getirerek bu alanlarda genel ilkeler ve eylemler önermişti. Bu yeni öneri, küresel yönetişim tartışmalarında çok taraflılık ve hukuka bağlılık vurgusunu pekiştiriyor.