Şi Cinping ve Kim Jong-un Pekin'de görüştü
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Pekin'i ziyaret eden Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile yaptığı görüşmede, Çin'in Kuzey Kore ile geleneksel dostluk bağlarını önemsedğini ve ilişkileri güçlendirmeye devam edeceğini ifade etti. Xinhua'nın aktardığına göre Şi, uluslararası durum nasıl değişirse değişsin bu tutumun sabit kalacağını vurguladı.
Görüşmede Şi, iki ülkenin birbirinin iyi komşuları olduğunu belirterek, Kore Yarımadası'nda barış ve istikrarın sürdürülmesi ile uluslararası ve bölgesel konularda karşılıklı çıkarların korunması için eşgüdümün güçlendirileceğini söyledi.
Görüşmenin öne çıkan mesajları
Şi, Çin'in Kuzey Kore ile üst düzey temasları ve stratejik iletişimi güçlendirmeye hazır olduğunu; parti ve devlet düzeyinde deneyim paylaşımı, karşılıklı anlayış ve dostluğu geliştirmeyi amaçladıklarını belirtti. Çin açıklamasında Kim'in de Çin'in Kore Yarımadası sorunundaki tarafsız tutumunu takdir ettiği ve iki ülke arasındaki dostane ilişkilerin değişmediğini vurguladığı aktarıldı.
Ziyaretin bağlamı ve diplomatik zemini
Kim'in ziyaretinin zamanlaması dikkat çekiciydi: İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80. yıl dönümü dolayısıyla Pekin'de düzenlenen Tienanmen Meydanı'ndaki askeri geçit törenine katılmak üzere gelen Kim, törende aralarında Vladimir Putin gibi liderlerle bir araya geldi ve ilk kez birçok taraflı buluşmada yer aldı.
Bu ziyaret, Kim'in 6 yıl aradan sonra Çin'e yaptığı ilk ziyaret oldu. Daha önce, 2018-2019 döneminde ABD ile sonuçsuz kalan nükleer müzakereler sürecinde Çin'in desteğini almak amacıyla dört kez Pekin'i ziyaret etmişti. Şi Cinping ise 2019'da Kuzey Kore'yi ziyaret ederek Pyongyang ile siyasi çözüm arayışında iş birliği mesajı vermişti.
Ayrıca, Çin ile Kuzey Kore arasında 2021'de 60 yıllık Karşılıklı Savunma Anlaşması 20 yıllığına yenilenmişti; bu adım iki ülke ilişkilerinin kurumsal boyuta taşındığına işaret ediyor.
Nükleer müzakereler ve bölgesel istikrar
Çin yönetimi, Kore Yarımadası'nın silahsızlandırılmasını bölgesel istikrar için kritik görüyor ve bu hedefi destekliyor. ABD ile Kuzey Kore arasındaki son nükleer müzakerelerin sonuçsuz kalmasının ardından Pekin, 2003'te başlatılan 6'lı görüşmelere dönülmesi çağrısını yineledi.
6'lı görüşmeler; Güney Kore, Kuzey Kore, ABD, Rusya, Çin ve Japonya'yı kapsıyor ve 2007'deki 6. tur görüşmeyi takiben 2008'de Kuzey Kore'nin masadan ayrılmasıyla askıya alınmıştı. ABD Başkanı Donald Trump döneminde yürütülen iki liderli görüşmeler de beklenen sonuçları doğurmadı; Singapur (12 Haziran 2018), Vietnam (26-27 Şubat 2019) ve sonrasında yaşanan temaslar sürecin sürdürülememesine yol açtı. Ekim 2019'da İsveç'te yapılan çalışma düzeyindeki görüşmeler ile 2020'de Washington'un teklifinin Pyongyang tarafından reddi de sürecin tıkanmasına örnekler olarak kayda geçti.
Şi Cinping ile Kim Jong-un arasındaki görüşme, Pekin yönetiminin Kore Yarımadası'nda barış, istikrar ve denetimli diplomasi arayışındaki rolünü yeniden vurgulaması açısından önem taşıyor. İki liderin açıklamaları, ilişkilerin kurumsal ve üst düzey temaslarla ilerletileceğine dair net bir taahhüt içeriyor.
