Sağlık Bakanlığı, organ bağışçısı yakınlarına nakilde öncelik tanıdı
Sağlık Bakanlığınca hazırlanan "Organ Nakli Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni düzenleme, organ bağışı süreçlerini teşvik etmeyi ve nakil işlemlerinin hızlandırılmasını amaçlıyor.
Öncelik kapsamı ve sıralama
Yönetmeliğe göre, vefatından sonra organları nakledilen bağışçıların eşi ve birinci derece yakınları, organ nakline ihtiyaç duymaları halinde acil hastalardan sonra olacak şekilde bekleme listesinde öncelikli olarak değerlendirilecek. Bu uygulama, bekleme listesi önceliğinin hangi durumda ve kimlere uygulanacağına ilişkin açık bir çerçeve sunuyor.
Dijital kayıt ve doğrulama süreci
Bağış işlemleri artık elektronik ortamda yürütülecek. Vatandaşlar organ bağışına ilişkin beyanlarını e-Devlet üzerinden Organ Bağışı Uygulaması veya e-Nabız sistemi aracılığıyla yapabilecek. Kimlik doğrulaması için güvenli elektronik imza, mobil imza veya e-Devlet şifresi kullanılacak ve süreç 2 aşamalı doğrulama ile tamamlanacak.
Bağışçılar, beyanlarını aynı dijital platformlar üzerinden istedikleri zaman değiştirme hakkına sahip. Ayrıca beyan sırasında bildirilen kişilere bilgilendirme, e-Nabız sistemi üzerinden iletilecek.
Beyan yoksa organ alınması ve muvafakat sırası
Yönetmelik ayrıca, kişinin organ bağışı ile ilgili herhangi bir beyanının bulunmadığı durumlarda uygulanacak muvafakat sırasını düzenliyor. Buna göre, öncelikle ölüm anında yanında bulunan eşi, ardından reşit çocukları, ana ve babası veya kardeşlerinden birisinin muvafakati esas alınacak; bu kişiler yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının muvafakatiyle organ veya doku alınabilecek.
Beklenen etkiler
Bu düzenleme, organ bağışını teşvik etmeye yönelik hem hukuki hem de idari bir adım olarak değerlendirilebilir. Dijital kayıt ve iki aşamalı doğrulama uygulaması, bağış süreçlerinde şeffaflığı ve güveni artırmayı hedeflerken; bağışçı yakınlarına verilen öncelik, ailelerin organ bağışı kararını vermede tereddütlerini azaltabilecek bir unsur olarak öne çıkıyor. Önceliğin acil hastalardan sonra uygulanması ise organ dağıtımında tıbbi önceliklerin korunmasına dikkat edildiğini gösteriyor.